Biegunka u osób starszych nie jest niczym niezwykłym. Starzejący się organizm funkcjonuje coraz gorzej, poszczególne organy nie pracują tak, jak w młodości, przewód pokarmowy także narażony jest na niekorzystne zmiany. Z drugiej strony biegunka w podeszłym wieku jest groźna, dlatego warto wiedzieć, jak sobie z nią radzić.
Biegunka u osób w podeszłym wieku może być efektem takich samych chorób jak u ludzi młodszych. Najbardziej popularna jest tzw. grypa żołądkowa, ale można mówić także o zatruciu lub zakażeniu bakteryjnym. Jednak osoby starsze ze względu na wiek i ogólną kondycję są bardziej narażone na występowanie biegunek, nawet jeśli odżywiają się prawidłowo i nie przebywają w otoczeniu osób zakażonych rotawirusem. Prawda jest taka, że ryzyko pojawienia się biegunki wzrasta wraz z wiekiem.
Spadek napięcia mięśni gładkich to bezpośredni powód obniżonej perystaltyki jelit. Zaparcia, jakie towarzyszą osłabionej perystaltyce, mogą powodować przemieszczanie się do jelita cienkiego bakterii, które zazwyczaj znajdują się tylko w jelicie grubym. Dochodzi do tzw. rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego, który jest bezpośrednim sprawcą zaburzeń trawienia, w tym biegunek. Biegunka związana z rozrostem bakteryjnym zazwyczaj ma charakter wodnisty lub tłuszczowy.
Z wiekiem spada u człowieka między innymi zdolność do tolerancji laktozy, cukru znajdującego się w mleku. Jeśli doszło do takiej sytuacji, to biegunka pojawi się za każdym razem, gdy starszy człowiek skosztuje nawet niewielką ilość słodkiego mleka. Jeśli zaobserwujemy u siebie lub kogoś z rodziny taką zależność, warto zmienić nieco nawyki i zacząć kupować produkty wolne od laktozy. Brak tolerancji dla laktozy powiązany jest ze zmniejszeniem wydzielania enzymów trawiennych.
Biegunka u osób starszych może być także skutkiem cukrzycy, a dokładniej – powikłań spowodowanych chorobą cukrzycową. W takim przypadku stolce są wodniste lub śluzowate, towarzyszą im obfite gazy. Przy biegunce związanej z cukrzycą nie pojawia się w stolcu krew. Bardzo charakterystyczne dla biegunki cukrzycowej jest nasilenie objawów w godzinach nocnych.
Biegunka jest poważną chorobą, jednak na co dzień rzadko zdajemy sobie z tego sprawę. Luźne stolce na ogół staramy się zatrzymać za pomocą leków dostępnych w aptece bez recepty i nie zastanawiamy się nad źródłem problemu. Tymczasem biegunka u osób starszych nie musi, ale może być objawem wielu groźnych chorób, łącznie z chorobą nowotworową (u osób w podeszłym wieku często rozwija się rak jelita grubego) i dlatego pod żadnym pozorem nie wolno jej lekceważyć. Warto także dodać, że długotrwała biegunka może prowadzić do głębokiego odwodnienia. Oprócz nowotworu (który statystycznie rzecz biorąc, jest mimo wszystko rzadkim powodem biegunki) do częstych przyczyn jej powstawania należą: choroba wrzodowa żołądka, marskość wątroby i kamica woreczka żółciowego. Choroby, które u osób młodych i w średnim wieku, mają zdecydowanie łagodniejszy przebieg, w przypadku osób starszych mogą być nawet zagrożeniem życia.
W warunkach domowych biegunkę można leczyć także dietą. Z codziennego menu należy wykluczyć niektóre świeże owoce i warzywa, zwłaszcza te zawierające duże ilości błonnika. Dieta powinna być lekkostrawna, nie może być mowy o tłustych i smażonych potrawach, tłuszczach zwierzęcych typu masło, słonina i smalec, produktach ciężkostrawnych typu grzyby.
Z menu osoby starszej cierpiącej na biegunkę trzeba wykluczyć:
W codziennym jadłospisie powinny się znaleźć:
Osoby w podeszłym wieku są trudnymi pacjentami. Często nie przyjmują do wiadomości konieczności zmian w diecie spowodowanej aktualnym stanem zdrowia oraz naturalnymi zmianami zachodzącymi w organizmie wraz z wiekiem. Twierdzą, że skoro coś mogli jeść całe życie to i u jego schyłku nie zamierzają z tego rezygnować. Mają skłonności do „podjadania” zakazanych produktów, gdy nikt nie widzi. Nieduża liczba kubków smakowych powoduje trudności z wyczuwaniem smaku, stąd z kolei prosta droga do nadużywania przypraw, szczególnie tych ostrych. Niestety nie wpływają one pozytywnie na stan zdrowia.
Przed opiekunem osoby starszej cierpiącej na biegunkę stoi więcej niż jedno zadanie. Trzeba zadbać nie tylko o pomoc w utrzymaniu higieny przy takiej dolegliwości (starszym osobom zdarzają się problemy z trzymaniem stolca), ale także o to, by chory człowiek prawidłowo się odżywiał.
Chociaż lista produktów, które można jeść przy biegunce, jest dość krótka, to przy odrobinie wysiłku i fantazji kulinarnej da się z nich skomponować takie potrawy, które chory będzie jadł z przyjemnością. Dieta osoby cierpiącej na biegunkę, chociaż dość ograniczona, nie powinna być monotonna. Ratunkiem przy przygotowywaniu posiłków mogą być łagodne zioła, które pomogą wyczarować różne smaki z tych samych produktów. Istotnym wsparciem mogą okazać się gotowe do spożycia odzywki medyczne np. Fresubin Energy DRINK, który jest bardzo dobrze tolerowanym źródłem wszystkich niezbędnych składników odżywczych i mineralnych. Ponadto należy dbać, by osoba chora przyjmowała odpowiednią ilość płynów. Ponieważ przy biegunce bardzo łatwo o odwodnienie, nie będzie przesadą podawanie szklanki wody nawet co godzinę. Na dobę chory powinien przyjąć co najmniej dwa litry płynów. Jeśli choroba ma gwałtowny przebieg, ilość tę można zwiększyć. Zamiast wody można podawać płyny bogate w elektrolity, gdyż to ich utrata jest najpoważniejszym problemem związanym z odwodnieniem przy biegunce.
Jeśli biegunka przedłuża się, trzeba koniecznie skonsultować się z lekarzem i stosować do jego zaleceń.
Serwis zywieniemazanczenie.pl ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Zamieszczone tu materiały w żadnej mierze nie zastępują profesjonalnej porady medycznej. Przed zastosowaniem się do treści medycznych znajdujących się w serwisie należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Zapisz się na newsletter Żywienie ma znaczenie i dowiaduj się o nowościach w naszym serwisie jako pierwszy.
Nie musisz wychodzić z domu, zamów nasze produkty z wygodną dostawą pod same drzwi.
Żywność specjalnego przeznaczenia należy stosować pod nadzorem lekarza.
