Brak apetytu u osób starszych może powodować niedożywienie – nie wolno go lekceważyć!

Osoby starsze są zagrożone niedożywieniem w sposób szczególny. Częstą przyczyną jest brak apetytu, któremu nierzadko towarzyszy choroba. Długotrwały brak łaknienia może prowadzić do wielu dolegliwości i stanowi zagrożenie dla osób na niego cierpiących. Jak zapobiec szkodliwym skutkom niedożywienia u starszej osoby?

Co oznacza brak apetytu u seniora?

Z upływem lat zachodzą zmiany w sposobie funkcjonowania organizmu. Jedną z wypadkowych procesu starzenia są zaburzenia łaknienia. Jest to naturalne zjawisko – u osób starszych metabolizm spowalnia, przez co zmniejsza się zapotrzebowanie na kalorie, co objawia się brakiem apetytu.

U seniorów brak apetytu często związany jest z nieprawidłowościami pracy układu pokarmowego i może oznaczać chorobę. Bardzo często tak objawiają się właśnie choroby nowotworowe oraz choroby przewodu pokarmowego (zapalenie żołądka, choroba Leśniowskiego-Crohna, zespół jelita drażliwego, choroby wątroby i dróg żółciowych, choroby trzustki, nietolerancje pokarmowe). Dolegliwość ta powodowana jest także brakiem uzębienia lub złym stanem psychicznym – nierzadko powodowana jest depresją. Nie należy jej lekceważyć, ponieważ długotrwały brak łaknienia może doprowadzić do niedożywienia, na którego skutki szczególnie narażone są osoby starsze, doświadczające często poważnych chorób przewlekłych. W niektórych przypadkach (badania wskazują, że może być to nawet jedna czwarta seniorów z utratą apetytu!) jest to tzw. anoreksja wieku podeszłego, która najczęściej przejawia się znacznym spadkiem spożywanego pokarmu, niezamierzoną utratą masy ciała, skargami na dolegliwości żołądkowo-jelitowe, ograniczoną mobilnością, apatią, osłabieniem oraz oczywiście niewłaściwym BMI.

Niedożywienie osób starszych – dlaczego może być niebezpieczne? Objawy niedożywienia

Niedożywienie znacząco pogarsza jakość życia człowieka. W skrajnych wypadkach doprowadza organizm do wyniszczenia, którego konsekwencją może być nawet śmierć. W wyniki braku łaknienia zmniejszona zostaje ilość przyjmowanego pożywienia, a wraz z nim niezbędnych składników mineralnych i wartości odżywczych, których niedobór przyczynia się do różnego typu dolegliwości. Do najczęstszych skutków niedożywienia należą:

• niedokrwistość – spowodowana niedoborem żelaza. Towarzyszą jej przewlekłe zmęczenie (bezpośredni skutek, jaki wywołuje przewlekły brak apetytu) i zaburzenia koncentracji,
• zaburzenia rytmu serca – związanie z niedoborem magnezu i potasu,
• niedobory wapnia i witaminy D – brak tych witamin prowadzi do osteoporozy,
• spadek odporności organizmu,
• spadek wydolności – organizm jest bardziej podatny na zmęczenie,
• spadek wagi – wraz z niedoborem białka spada masa mięśniowa,
• spadek tolerancji na leki – w związku z tym trudniej się leczy choroby.

Co robić w przypadku braku apetytu u starszej osoby? Pobudzenie apetytu u seniora

Konsekwencji braku łaknienia jest wiele. Nie należy go zatem bagatelizować. Skutkom związanym z brakiem apetytu można zapobiegać. Jednym ze sposobów jest wprowadzenie prawidłowej diety, dostosowanej do potrzeb osoby starszej. Zanim jednak zmienimy zwyczaje żywieniowe, powinniśmy skontaktować się z lekarzem w celu rozpoznania przyczyny. W przypadku wykrycia choroby konieczne będzie leczenie. Dobrze poprowadzona terapia może skutecznie wyeliminować brak łaknienia, a tym samym poprawić jakość życia. Bardzo ważne jest więc to, by w pierwszej kolejności skontaktować się z lekarzem.

Kolejnym krokiem jest zmiana nawyków żywieniowych. Istotne jest także, by posiłki były pełnowartościowe. Podawanie mniejszych porcji jest równie istotne: 5-6 razy na dobę, mniej więcej co 2–3 godziny (taki rytm jedzenia jest mniej przytłaczający, a żywność – łatwiejsza do spożycia). Dobrze jest również poprzedzać je spacerem – krótka aktywność fizyczna na świeżym powietrzu (np. w stylu nordic walking!) korzystnie wpłynie na poprawę łaknienia. Zbilansowaną dietę można uzupełniać o witaminy i minerały w postaci suplementów – na rynku dostępne są specjalnie przeznaczone dla osób starszych preparaty, wspomagające dietę i poprawiające apetyt. Bardzo ważne jest też, by posiłki zachęcały osobę starszą do jedzenia – by były kolorowe, różnorodne i estetycznie podane. Należy też – o czym wspominaliśmy już wcześniej – wsłuchać się w oczekiwania seniora i dopasować dietę do jego/jej preferencji smakowych.

Ogromnym problemem wśród starszych osób jest samotność. Wspólne spożywanie posiłków – o ile to możliwe – poprawia nastrój i motywuje do jedzenia. To samo dotyczy atmosfery podczas jedzenia. Powinniśmy na czas naszego wspólnego posiłku z seniorem zapomnieć o pracy – spokój, brak pośpiechu i stresu przydadzą się wszystkim biesiadnikom!

Jeśli zastanawiasz się czym pobudzić apetyt u seniora, odpowiedzią mogą być więc stosunkowo proste rozwiązania.

Jadłospis dla seniora, czyli prawidłowo zbilansowana dieta dla osoby w podeszłym wieku

Komponując dietę dla osoby starszej, należy zwrócić uwagę na kilka kwestii. Należy pamiętać o tym, by przygotowywane posiłki były:

• lekkostrawne,
• najlepiej, jeśli będą gotowane na wodzie bądź na parze,
• pieczone w foli, nie smażone,
• jak najmniej przetworzone i bez dodatków konserwantów,
• zawsze świeże,
• wytwarzane z sezonowych produktów.

Dieta dla seniora cierpiącego na brak apetytu powinna być bogata w różnego rodzaju witaminy i minerały – jej podstawę powinny stanowić warzywa. Dobrze jest także spożywać duże ilości ryb, przynajmniej dwa posiłki w tygodniu powinny być przygotowane na ich bazie. Najlepiej, jeśli potrawy będą dobrze doprawione. Przyprawy, takie jak liść laurowy, papryka, chrzan lub niektóre zioła, powodują zaostrzenie apetytu i sprawiają, że posiłki są chętniej spożywane.

Poniżej zestawienie zapotrzebowania najważniejszych witamin i minerałów dla osób w podeszłym wieku:

Jak uzupełnić dietę dla seniora? Fresubin Energy i Fresubin Protein

Nawet dobrze zbilansowana dieta nie zawsze jest w stanie dostarczyć odpowiedniej ilości witamin, minerałów oraz innych wartości odżywczych potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Często w takich sytuacjach dobrym rozwiązaniem jest dopełnienie diety suplementami.

Na rynku dostępnych jest wiele produktów uzupełniających jadłospis osób w podeszłym wieku. Produktami zasługującymi na uwagę są dietetyczne środki spożywcze Fresubin, a konkretnie:

• Fresubin Energy – produkt spożywczy w postaci drinka, do żywienia doustnego, dla osób zagrożonych niedożywieniem lub niedożywionych. Przeznaczony jest głównie dla osób o zwiększonym zapotrzebowaniu na proteiny i energię. Stosowany także w przypadkach związanych z ograniczeniami w przyjmowaniu płynów.
• Fresubin Protein – środek spożywczy w formie napoju do podawania drogą doustną. Stworzony z myślą o osobach zagrożonych niedożywieniem lub niedożywionych.

Środki spożywcze stanowią doskonałe rozwiązanie dla uzupełnienia diety osoby starszej. Napoje Fresubin są wygodne w spożyciu, wysoko energetyczne, bogate we wszelkie potrzebne dla organizmu witaminy i minerały, dzięki czemu mogą być również stosowane nie tylko jako uzupełnienie diety – są odpowiednie jako źródło pożywienia. Ważne jest, by stosować ten produkt po konsultacji z lekarzem i pod jego nadzorem.

Konsekwencje zdrowotne braku apetytu u seniora

Według specjalistów niedożywieniem zagrożone jest 30 procent osób po 65 roku życia. Jest to zatem częste zjawisko, którego nie należy lekceważyć. Bagatelizowanie braku łaknienia może być groźne w skutkach. Możemy temu zapobiegać, stosując odpowiednią dietę, której doskonałym uzupełnieniem będą napoje Fresubin. Traktujmy zaburzenia apetytu u seniora jako sygnał dla konieczności dokładniejszego przyjrzenia się stanowi zdrowia naszej często najbliższej osoby.

Serwis zywieniemaznaczenie.pl ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Zamieszczone tu materiały w żadnej mierze nie zastępują profesjonalnej porady medycznej. Przed zastosowaniem się do treści medycznych znajdujących się w serwisie należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.