Choroba Alzheimera to zaburzenie neurodegeneracyjne. Postępujący charakter i nieodwracalne zmiany w mózgu sprawiają, że z czasem prowadzi do pełnej niepełnosprawności fizycznej i psychicznej. Wczesna diagnoza i szybkie podjęcie odpowiednich działań pomogą opóźnić rozwój choroby i poprawić komfort chorego.
Alzheimer to choroba neurologiczna będąca najczęstszą przyczyną otępienia starczego. Dotyka głównie osoby po 65. roku życia, chociaż zdarzają się objawy Alzheimera u młodych osób – w tym przypadku podłoże często jest genetyczne, a przebieg cięższy niż u seniorów.
Przyczyny Alzheimera nie są do końca znane. Wśród czynników ryzyka znajdują się m.in.:
W chorobie dochodzi do obumierania komórek nerwowych i zmniejszenia liczby połączeń synaptycznych między nimi. Jest to wynik gromadzenia się w układzie nerwowym toksycznych substancji – białek o specyficznej strukturze. Dużą rolę odgrywa też nieprawidłowe stężenie acetylocholiny, neuroprzekaźnika ważnego z punktu widzenia zapamiętywania.
Początki Alzheimera są zwykle niezauważalne. Choroba rozwija się powoli, stopniowo upośledzając codzienne funkcjonowanie.
W tym przypadku kluczowa jest szybka diagnoza, dlatego stosuje się różnego rodzaju testy na Alzheimera. Są to m.in. test zegara, krótka skala oceny stanu psychicznego czy test 10 pytań. Ze względu na dziedziczenie Alzheimera wykonuje się także testy genetyczne.
W szczegółowym podejściu wyróżnić można 7 etapów choroby Alzheimera:
Brak objawów | Choroba niewykrywalna, nawet przez lekarza. |
---|---|
Bardzo łagodne zaburzenia funkcji poznawczych | Pierwsze objawy Alzheimera: zapominanie nazw oraz imion, gubienie przedmiotów, problemy z koncentracją. Lekkie nasilenie – zwykle niezauważane przez osoby trzecie, czasem nawet przez lekarza. |
Łagodne zaburzenia poznawcze | Problemy z pamięcią i koncentracją możliwe do zauważenia przez osoby trzecie. Dołączają trudności w sferze planowania, zapominanie czytanej przed chwilą treści. |
Umiarkowane zaburzenia poznawcze | Problemy wyraźnie zauważalne, dotyczą pamięci, koncentracji, planowania, obliczeń matematycznych. Chory myli wydarzenia autobiograficzne, ma świadomość problemu. Pogorszenie nastroju i spadek aktywności, zaprzeczanie chorobie. |
Średniozaawansowane zaburzenia poznawcze | Poważne problemy przy codziennych czynnościach, zapominanie danych takich jak adres czy numer telefonu, zapominanie o posiłku, odpowiednim ubraniu się. Niechęć do higieny, zaburzenia nastroju, agresja, spadek apetytu. Chory potrzebuje pomocy. |
Zaawansowane zaburzenia poznawcze | Konieczna stała pomoc osób trzecich. Zmiany pogłębiają się, chory może okresowo zapominać imiona osób bliskich, mylić członków rodziny. Pogłębienie zmian zachowania, często potrzebna pomoc w higienie osobistej, podanie posiłku. Możliwe zaburzenia snu i omamy. |
Bardzo zaawansowane zaburzenia poznawcze | Utrata kontaktu z otoczeniem i możliwości samodzielnego poruszania się. Wymagane wsparcie przy wszystkich czynnościach życiowych. |
Naturalne leczenie Alzheimera polega w dużej mierze na stosowaniu właściwej diety. Pomocny okazuje się jadłospis bogaty w antyoksydanty, kwasy tłuszczowe nienasycone, błonnik i witaminy (więcej w artykule Dieta osoby cierpiącej na Alzheimera).
Alzheimer jest nieuleczalny, a symptomy nieuchronnie się nasilają – objawowo stosuje się farmakoterapię. Jest jednak możliwe opóźnianie rozwoju choroby, przy czym istotny wpływ na stan chorego ma odpowiednia opieka.
Często chory na Alzheimera nie chce jeść. Wiąże się to m.in. z utratą apetytu, depresją czy problemami z przełykaniem. Może to prowadzić do niedożywienia, skutkującego utratą wagi i energii, pogorszeniem sprawności psychicznej i fizycznej, większą podatnością na choroby i brakiem sił do walki z nimi. Dlatego warto sięgnąć po odżywki medyczne o wysokiej zawartości łatwo przyswajalnego białka, dostępne w wygodnej postaci butelkowanego napoju. Taki pełnowartościowy i lekkostrawny posiłek uzupełni niedobory i przywróci energię.
Do zadań opiekuna na wczesnym etapie choroby należy pomoc w pamiętaniu o ważnych sprawach, stosowanie notatek i przypomnień. Później konieczne będzie wsparcie w codziennych czynnościach – regulowanie rytmu snu i czuwania, karmienie, dbanie o higienę. Gry następuje brak werbalnego kontaktu, istotne staje się zapewnienie poczucia bliskości poprzez dotyk.
W przypadku Alzheimera istotne jest zapewnianie osobom z grupy ryzyka, a także pacjentom w początkowych fazach schorzenia, dostępu do różnego rodzaju aktywności umysłowych.
Istnieją liczne ćwiczenia pamięci dla chorych na Alzheimera, propozycje zagadek słownych, łamigłówek i krzyżówek. Dobrym pomysłem będą aktywności, takie jak wspólne czytanie, oglądanie sztuk teatralnych, układanie puzzli, czynności artystyczne bądź spacery.
Warto też wiedzieć, jak rozmawiać z osobą chorą na Alzheimera. Mówimy wolno i wyraźnie, w jasny sposób, unikając pytań otwartych. Nie dyskutujemy na siłę, raczej odwracamy uwagę od problematycznego zagadnienia.
Choroba Alzheimera jest trudnym doświadczeniem dla samego chorego i jego otoczenia. Wczesna diagnoza pozwala szybko podjąć odpowiednie działania i opóźnić rozwój zaburzenia.
Serwis zywieniemazanczenie.pl ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Zamieszczone tu materiały w żadnej mierze nie zastępują profesjonalnej porady medycznej. Przed zastosowaniem się do treści medycznych znajdujących się w serwisie należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą
Zapisz się na newsletter Żywienie ma znaczenie i dowiaduj się o nowościach w naszym serwisie jako pierwszy.
Nie musisz wychodzić z domu, zamów nasze produkty z wygodną dostawą pod same drzwi.
Żywność specjalnego przeznaczenia należy stosować pod nadzorem lekarza.
Nie przegap nowości na Żywienie ma znaczenie.
Bądź na bieżąco z wiedzą dotyczącą żywienia klinicznego.