Choroba Parkinsona – dieta, objawy, leczenie i dziedziczenie
Skala
Parkinson jest jedną z najczęstszych chorób zwyrodnieniowych układu nerwowego. Tylko w Stanach Zjednoczonych każdego roku notuje się około 50 tys. przypadków zachorowań, a w rzeczywistości może być ich jeszcze więcej! Choroba bowiem nie zawsze diagnozowana jest w sposób prawidłowy. Szacuje się, że w USA powikłania spowodowane chorobą są czternastą na liście najczęstszych przyczyn śmierci. W Polsce na chorobę Parkinsona cierpi około 80 tys. osób.
Przyczyny choroby Parkinsona
Dokładna przyczyna choroby Parkinsona nie jest znana. Naukowcy uważają, że wywoływać mogą ją zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. Powodów jej występowania może jednak być więcej, a należą do nich m.in. neuroinfekcje, stres oksydacyjny czy czynniki toksyczne (endo- i egzogenne). Na zachorowanie narażone są osoby od 50 do 60 roku życia. Zaledwie 5-10 procent wszystkich przypadków stanowią pacjenci, którzy zachorowali przed 40 rokiem życia. Na zespół Parkinsona częściej chorują mężczyźni, w szczególności rasy białej – u Afroamerykanów i Azjatów schorzenie występuje rzadziej.
Objawy choroby Parkinsona
Jakie symptomy wywołuje Parkinson? Objawy, które obserwuje się najczęściej to:
- drżenie spoczynkowe, które nasila się pod wpływem emocji,
- bradykinezja, a więc spowolnienie ruchowe,
- sztywność, a więc wzmożenie napięcia mięśniowego objawiające się m.in. przygarbioną sylwetką,
- zaburzenia równowagi, częste upadki.
Chorobie towarzyszą także inne objawy, m.in. zaburzenia mowy (która staje się słabo artykułowana, ściszona monotonna), zaburzenia poznawcze (w tym pogorszenie pamięci i spowolnienie myślenia) oraz objawy psychiczne (depresja, niepokój, zaburzenia snu, a nawet psychozy i halucynacje). Pismo chorego staje się mniejsze, bardziej „ciasne”, pojawiają się problemy z koncentracją i orientacją w czasoprzestrzeni. Mogą również wystąpić objawy skórne, m.in. łojotokowe zapalenie skóry. Z obserwacji naukowców wynika, że przed wystąpieniem typowych objawów choroby zaobserwować można inne, niepokojące sygnały, m.in. osłabienie węchu i zaparcia.
Diagnoza choroby Parkinson
Nie istnieje jeden test, który potwierdzałby chorobę Parkinsona. Diagnozę stawia się na podstawie wywiadu oraz badań fizykalnych i neurologicznych. Ponieważ podobne objawy występują również przy innych chorobach, należy przeprowadzić badania i testy, które je wykluczą.
Leczenie choroby Parkinsona
Niestety, nie istnieje jeszcze skuteczna terapia przyczynowa, która pozwoliłaby powstrzymać postęp choroby. Jak zatem leczony jest Parkinson? Leczenie to przede wszystkim kontrola i łagodzenie objawów. Kuracja objawowa pozwala pacjentowi – szczególnie w pierwszych latach choroby – zachować sprawność ruchową i samodzielność. Skuteczna w leczeniu jest głęboka stymulacja mózgu oraz leki doustne, które pomagają kontrolować fizyczne i psychiczne objawy związane z chorobą. Z czasem jednak, pomimo systematycznego stosowania i dostosowywania dawkowania, maleje ich skuteczność.
Zalecenia i dieta w chorobie Parkinsona
Odpowiednie leczenie to zbyt mało, by zminimalizować objawy i zapewnić dobre samopoczucie osobom, u których wystąpiła choroba Parkinsona. Rehabilitacja, zmiany stylu życia i dbanie o wypoczynek również są ważne! W leczeniu nie można zapominać także o prawidłowej, zdrowej diecie. W jaki sposób powinni żywić się chorzy, u których zdiagnozowana została choroba Parkinsona? Dieta, choć nie wyleczy chorego, może wpłynąć na skuteczność działania leków, samopoczucie pacjenta i utrzymanie właściwej masy ciała. Ta często stanowi poważny problem – ze względu na trudności w posługiwaniu się sztućcami oraz współwystępowania depresji, chorzy nie mają apetytu i tracą na wadze. Zdarzają się również inne zaburzenia pracy układu pokarmowego, m.in. zaparcia czy zbyt szybkie odczuwanie sytości. Ważne jest zatem, aby podzielić jadłospis na kilka (około 6) mniejszych posiłków i nie zapomnieć o odpowiedniej podaży wody (6-8 szklanek w ciągu dnia). Nie należy zapominać o umiarkowanej aktywności fizycznej, która usprawni perystaltykę jelit. W przypadku zaparć do codziennego menu warto wprowadzić produkty bogate w błonnik: nasiona strączkowe, surowe warzywa i owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe.
Dziedziczenie
Wciąż nie są znane powody, dla których występuje Parkinson. Dziedziczenie może być jednak jedną z nich. Spośród 12 wyodrębnionych mutacji genów, które odpowiedzialne są za powstawanie choroby, tylko połowa wykryta została w rodzinach, w których na Parkinsona cierpiało kilka osób. Oznacza to, że choć istnieje spore ryzyko odziedziczenia schorzenia, możliwe jest również zachorowanie samoistne. Co więcej, nawet jeśli w rodzinie choroba Parkinsona występowała wcześniej, nie istnieje 100-procentowe ryzyko zachorowania.
Źródła:
https://www.mp.pl/pacjent/dieta/diety/diety_w_chorobach/137645,dieta-w-chorobie-parkinsona
https://www.healthline.com/health/parkinsons#HomeRemedies
Serwis zywieniemazanczenie.pl ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Zamieszczone tu materiały w żadnej mierze nie zastępują profesjonalnej porady medycznej. Przed zastosowaniem się do treści medycznych znajdujących się w serwisie należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
