Demencja starcza to zaburzenie funkcji poznawczych i sprawności umysłu, dotykające często osoby w podeszłym wieku. Ma charakter postępujący, a zachodzące zmiany zwykle są nieodwracalne i prowadzą do utraty kontaktu z rzeczywistością. Jak pomóc osobie cierpiącej na demencję?
Demencja, nazywana też otępieniem, to zespół objawów towarzyszących chorobom mózgu. Polega na zaburzeniu funkcji poznawczych i sprawności umysłowej, zazwyczaj ma charakter postępujący i w większości przypadków nieodwracalny.
Chociaż zdarza się demencja w młodym wieku, najczęściej chorują osoby starsze – jest to związane ze zmianami o charakterze starzeniowym. Znacząca utrata komórek nerwowych powoduje szereg objawów, początkowo nieznacznych, później wyraźnych. Otępienie umysłowe w młodym wieku spowodowane jest zazwyczaj długotrwałym stresem, alkoholizmem, infekcjami mózgu czy chorobami neurologicznymi (np. stwardnienie rozsiane).
Większość przypadków otępienia starczego związanych jest z chorobą Alzheimera. Trzeba jednak pamiętać, że są to dwa odrębne stany. Jakie są zatem różnice między demencją a Alzheimerem?
Demencja jest zespołem objawów, które mogą towarzyszyć różnym chorobom związanym z zaburzeniami funkcjonowania mózgu. Alzheimer jest konkretnym schorzeniem, powodującym specyficzny rodzaj demencji. W przeciwieństwie do otępienia spowodowanego innymi przyczynami demencja w Alzheimerze zawsze postępuje, a zmiany są nieodwracalne.
Zobacz również: Dieta osoby cierpiącej na Alzheimera
Przyczyny demencji starczej to przede wszystkim zmiany zwyrodnieniowe w mózgu spowodowane chorobą Alzheimera. Mniej więcej ¼ przypadków związana jest ze współwystępującymi zmianami typu alzheimerowskiego i zmianami naczyniowymi. Kilkanaście procent stanowi otępienie spowodowane samą patologią naczyniową. Oprócz tego niewielka część przypadków demencji wynika z przebiegu różnych innych chorób i wyróżnia się częściową lub całkowitą odwracalnością.
Otępienie alzheimerowskie | Otępienie z ciałkami Lewy’ego | Otępienie czołowo – skroniowe | Otępienie naczyniopochodne |
---|---|---|---|
|
|
|
|
Objawy otępienia starczego obejmują przede wszystkim spadek sprawności umysłu i zaburzenia funkcji poznawczych. Nasilają się stopniowo, w dalszych fazach niemal całkowicie dominując życie chorego i często przykuwając go do łóżka.
Jakie są etapy choroby przy demencji starczej? Początkowym stadium jest otępienie lekkie – pierwsze objawy demencji są często niezauważane lub traktowane jako normalne w podeszłym wieku. To problemy utrudniające życie, ale nie uniemożliwiające samodzielnego funkcjonowania np. zapominanie o spotkaniach, płaceniu rachunków, niedawnych wydarzeniach czy miejscu położenia jakiegoś przedmiotu.
Kolejny etap to otępienie umiarkowane, zwykle już łatwo zauważane przez rodzinę. Pojawiają się problemy z wykonywaniem codziennych czynności, takich jak ubranie się, utrzymanie higieny czy regularne spożywanie posiłków. Następuje wyraźny spadek aktywności, zapominanie imion osób bliskich bądź zaburzenia orientacji czasowo-przestrzennej.
Ostatnie stadium demencji starczej to otępienie głębokie, przy którym chory traci kontakt z rzeczywistością i wymaga kompleksowej opieki. Długość życia przy demencji starczej może być bardzo różna i zależeć m.in. od przyczyny zaburzenia, jakości opieki, towarzyszących chorób i stanu psychicznego.
Opieka nad osobą z demencją powinna być dostosowana do etapu choroby, ogólnego stanu seniora i stopnia jego samodzielności.
Jedną z kluczowych kwestii jest odpowiednia dieta. Osoby z demencją często nie mają apetytu i unikają jedzenia, dlatego warto sięgnąć po odżywki medyczne o starannie dobranym składzie (więcej na temat diety osoby starszej w artykule Przykładowy jadłospis dla osoby starszej). U osób z demencją zaparcia i inne problemy z układem trawiennym są codziennością – odżywka medyczna o wysokiej zawartości łatwo przyswajalnego białka, w postaci wygodnego do wypicia butelkowanego napoju, to prosty sposób na zapobieganie niedożywieniu seniora i skuteczną walkę z chorobą.
Wiele uwagi należy poświęcić higienie – to sfera często zaniedbywana przez chorych. Warto przeprowadzać czynności higieniczne o stałej porze, w sposób zapewniający komfort i prywatność.
Demencja może powodować trudności z regulacją snu, dlatego trzeba zapewniać seniorom aktywność w ciągu dnia i unikać drzemek. Kluczowe dla opóźniania rozwoju otępienia jest inicjowanie rozrywek intelektualnych, takich jak rozwiązywanie krzyżówek, czytanie, zagadki słowne, gry planszowe itp.
Demencja starcza to podstępne zaburzenie, stopniowo wyłączające osobę chorą z aktywnego życia. Warto podjąć działania mające na celu ograniczenie jej postępowania, zapewniając seniorowi zbilansowaną dietę, możliwie dużo aktywności intelektualnej i komfortowe warunki.
Serwis zywieniemazanczenie.pl ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Zamieszczone tu materiały w żadnej mierze nie zastępują profesjonalnej porady medycznej. Przed zastosowaniem się do treści medycznych znajdujących się w serwisie należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Zapisz się na newsletter Żywienie ma znaczenie i dowiaduj się o nowościach w naszym serwisie jako pierwszy.
Nie musisz wychodzić z domu, zamów nasze produkty z wygodną dostawą pod same drzwi.
Żywność specjalnego przeznaczenia należy stosować pod nadzorem lekarza.
Copyright Żywienie ma znaczenie 2021. Wszystkie prawa zastrzeżone.
Nie przegap nowości na Żywienie ma znaczenie.
Bądź na bieżąco z wiedzą dotyczącą żywienia klinicznego.