Dializy są koniecznym zabiegiem, gdy nerki przestają prawidłowo pracować. Pozwala to uniknąć zatrucia organizmu przez szkodliwe substancje gromadzące się w nim. Dializowanie często poprzedza przeszczep, jednak z uwagi na to, że na organy niejednokrotnie przedłuża się, czas dializowania może być bardzo długi. Dlatego tak ważna jest w tym okresie odpowiednio dopasowania dieta oraz przestrzeganie jej zasad. Jak zatem powinna wyglądać dieta osoby dializowanej?
Dializy polegają na oczyszczaniu organizmu ze szkodliwych produktów będących wynikiem przemiany materii (metabolitów). W tym czasie usuwany jest również z organizmu nadmiar wody. Dializy wykonywane są przy pomocy specjalnego urządzenia, które nazywane jest dializatorem. Jedna sesja może trwać nawet do pięciu godzin. W niektórych przypadkach konieczne są trzy dializy w ciągu tygodnia. W okresie dializ mogą występować różne dolegliwości, w tym gorączka, bóle głowy czy skurcze mięśni. Dieta dla dializowanych ma zatem nie tylko dostarczyć cennych składników odżywczych, ale również wzmocnić organizm, co zminimalizuje ryzyko wystąpienia skutków ubocznych dializ.
Dieta przy dializach nie jest mocno restrykcyjna, jednak jest kilka punktów, których należy koniecznie przestrzegać, by nie doprowadzić do zaburzeń w pracy organizmu. Jedną z najważniejszych kwestii w tym czasie jest dokładna kontrola tego, ile płynów się przyjmuje. Warto przy tym pamiętać, że płyny to nie tylko pita samodzielnie woda. Chodzi tutaj także o zupy i inne dania w formie płynnej lub półpłynnej. Wodę można znaleźć również w wielu deserach np. w lodach czy galaretkach. W okresie dializ należy minimalizować także ilość spożywanych warzyw i owoców o wysokiej zawartości wody np. arbuzów, winogron, jabłek czy pomidorów. Nadmiar płynów w diecie osoby dializowanej może powodować puchnięcie, duży przyrost wagi, a także problemy związane z układem krążenia – serce jest zmuszone do większej pracy. Mogą pojawić się także problemy z ciśnieniem krwi.
Pośrednim sposobem na zmniejszenie ilości spożywanych płynów jest ograniczenie ilości spożywanego wraz z posiłkami sodu. Sód wzmaga pragnienie, ale też może przyczyniać się do gromadzenia nadmiaru wody w organizmie. W pierwszej kolejności warto zatem wyeliminować z diety słone przekąski takie jak chipsy ziemniaczane. Dobrze jest unikać także żywności wysoko przetworzonej np. zupek ekspresowych.
Dieta dializowanych wiąże się także z kontrolowaniem ilości potasu w spożywanym pożywieniu. Najwięcej tego pierwiastka znajduje się w mleku oraz określonych owocach i warzywach. Przy zbyt dużej ilości potasu w organizmie, w czasie dializ może dojść do powikłań związanych z nieprawidłową pracą serca i zaburzeniami tętna. Przy diecie w okresie dializ należy unikać przede wszystkim bananów, kiwi i awokado. Należy także zminimalizować porcje innych potraw, które są bogate w ten pierwiastek. Oprócz wyżej wymienionych owoców dużo potasu znajduje się także w mleku i jego przetworach, nektarynkach, sardynkach, szpinaku, pomidorach, ziemniakach oraz śliwkach.
Innym pierwiastkiem, którego spożycie należy ograniczyć w czasie diety dla dializowanych jest fosfor. Jego zbyt wysoki poziom może prowadzić do utraty wapnia w kościach, co z kolei może być przyczyną postępującej osteoporozy. Zwiększa się wtedy ryzyko złamań. Zbyt wysoki poziom fosforu może objawiać się także świądem skóry. Produktami, których spożycie ograniczyć należy są w szczególności mleko i sery oraz groszek, fasolka, orzechy. Niektórym pacjentom przypisywane są specjalne leki wiążące fosforany (wiążą pierwiastek, co nie pozwala na przedostanie się go do krwi).
Będąc w okresie dializowania, należy uważać także na ilość spożywanego białka. Najlepiej sięgać po produkty, które zawierają wysokojakościowe białka, gdyż po ich spożyciu powstaje mniej zbędnych produktów przemiany materii (w tym przypadku mocznika). Wysokogatunkowe białka znajdują się przede wszystkim w rybach, mięsie drobiowym oraz białku jajka.
Często osoby starsze, u których wykonywane są dializy mogą być niedożywione lub mogą u nich występować braki w określonych czynnikach odżywczych, które są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wówczas po konsultacji z lekarzem można sięgnąć po produkty spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego, które opracowywane są tak, aby odpowiadać na potrzeby osób z daną chorobą. W zależności od potrzeb pacjenta lekarz może zalecić uzupełnienie diety takimi produktami lub jej całkowite zastąpienie. Przykładem takiego produktu dla osób zmagających się z chorobami nerek jest Fresubin Renal, który zalecany jest szczególnie dla osób z niewydolnością nerek, zapalnymi chorobami nerek, a także w okresie przeddializacyjnym. Jest to produkt wysokoenergetyczny o obniżonej zawartości białka, w tym niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu aminokwasów. Zawiera korzystne dla organizmu kwasy tłuszczowych EPA i DHA z oleju rybnego oraz MUFA, które stanowią 21% całości tłuszczy zawartych w produkcie. Zgodnie z zaleceniami specjalistów produkt ten zawiera niskie ilości fosforu, sodu, potasu oraz witaminy A. Z kolei dostarcza on choremu dużej ilości witamin z grupy B, w tym B6, kwasu foliowego i beta karotenu oraz witaminy E. Dodatkową zaletą produktu jest jego przyjemny, waniliowy smak, który odpowiada pacjentom.
Więcej informacji na temat chorób nerek w tym na temat przewlekłej choroby nerek dostępne na stronie www.mojenerki.org
Serwis zywieniemazanczenie.pl ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Zamieszczone tu materiały w żadnej mierze nie zastępują profesjonalnej porady medycznej. Przed zastosowaniem się do treści medycznych znajdujących się w serwisie należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Zapisz się na newsletter Żywienie ma znaczenie i dowiaduj się o nowościach w naszym serwisie jako pierwszy.
Nie musisz wychodzić z domu, zamów nasze produkty z wygodną dostawą pod same drzwi.
Żywność specjalnego przeznaczenia należy stosować pod nadzorem lekarza.
