Ból w prawej stronie brzucha, osłabienie, senność – te objawy mogą wskazywać na problemy z prawidłowym funkcjonowaniem wątroby. W jej leczeniu ważne są zarówno odpowiednio dobrane leki jak i dieta. Bez niej leczenie nie będzie skuteczne.
Głównym zadaniem wątroby jej usuwanie z organizmu wszelkich nieczystości – w szczególności są to toksyny zawarte w żywności, metale ciężkie, chemiczne nieczystości zawarte w pokarmach, pozostałości po lekach. Wątroba odpowiada także za wychwytywanie z pożywienia hormonów roślinnych i zwierzęcych oraz wydalanie ich z organizmu. Widać wyraźnie, że nie tylko nerki mogą poszczycić się odtruwającą funkcją w ludzkim ciele.
Wątroba ma zdolność magazynowania glikogenu, żelaza oraz witamin A, D i B12. W momencie, gdy pojawia się taka potrzeba, wątroba stopniowo oddaje to, co wcześniej zgromadziła. Zdrowy człowiek może zgromadzić w wątrobie dwuletni zapas witaminy A.
Wątroba odpowiada także za produkcję żółci, która jest magazynowana w woreczku żółciowym i wykorzystywana w procesach trawiennych. W wątrobie węglowodany i białka zamieniane są w tłuszcze, między innymi w cholesterol, to także miejsce syntezy białek z aminokwasów. Nieprawidłowe funkcjonowanie wątroby ma negatywny wpływ na ogólny stan zdrowia człowieka.
Pierwsze symptomy charakterystyczne dla chorej wątroby nie są oczywiste i dla osoby bez wykształcenia medycznego trudne do powiązania właśnie z wątrobą. Należą do nich:
Ostry stan zapalny wątroby może dawać następujące objawy:
Na pierwszy rzut oka jedynie żółtaczka wydaje się w oczywisty sposób powiązana z niewydolnością wątroby. Jednak wszystkie wyżej wymienione przypadki powinny być powodem do zrobienia badan w kierunku zdiagnozowania pracy wątroby.
Dolegliwości wątrobowe kojarzone są z tępym bólem lub gnieceniem. Osoby cierpiące na bóle, których źródłem jest wątroba, na ogół potrafią powiedzieć, co spowodowało spotęgowanie dolegliwości. Jednak warto wiedzieć, że istnieje więcej niż jedna jednostka chorobowa związana z wątrobą. Do najpowszechniejszych należą: zapalenie wątroby (przewlekłe i ostre), marskość wątroby, toksyczne uszkodzenie wątroby i choroba stłuszczeniowa. Do ich powstania dochodzi na skutek nieprawidłowej diety, w konsekwencji m.in. utrzymującej się nadmiernej zawartości tkanki tłuszczowej, długotrwałego przyjmowania leków, zatruć – na przykład grzybami.
Marskość wątroby jest skutkiem długotrwałych i przewlekłych chorób, najczęściej wirusowego zapalenia wątroby typu B i C. Do marskości przyczynia się także nadmierne spożywanie alkoholu.
W leczeniu chorób wątroby szczególną uwagę przykłada się do diety. Bez odpowiednio dobranego menu nie można mówić o skutecznej kuracji. Warto wiedzieć, że u osób, u których zdiagnozowano zaburzenia czynności wątroby, istnieje ryzyko wystąpienia deficytu białkowo-energetycznego. Niedożywienie związane jest bezpośrednio z nieprawidłowym funkcjonowaniem wątroby i pogłębia się wraz z postępem choroby. Statystyki wskazują, że dotyka ono co czwartego pacjenta.
Przy wystąpieniu marskości wątroby zmieniają się zapotrzebowania żywieniowe osoby chorej. Dieta powinna być przede wszystkim bogata w białko. Optymalna dobowa dawka to 1,2 – 1.5 g na kilogram masy ciała. Duża zawartość białka w diecie jest naturalnym stymulatorem regeneracji komórek i tkanek. Zawartość tłuszczu w diecie powinna się kształtować na poziomie 1 g na kilogram masy ciała na dobę. U pacjentów ze zdiagnozowaną ciężką niewydolnością wątroby lub cholestazą podaż tłuszczów powinna być zmniejszona do 0,8 g na kilogram masy ciała na dobę.
Dzienna porcja węglowodanów dla pacjentów z marskością wątroby nie powinna przekraczać 250 g, z czego cukry proste powinny stanowić około 20% węglowodanów ogółem.
Indywidualną dietę dla każdego pacjenta powinien ustalić lekarz. Zależna jest ona od stopnia zaawansowania choroby, postępów w leczeniu, oraz ogólnej kondycji wątroby. Jednak istnieje zestaw uniwersalnych wskazówek, z których mogą skorzystać wszystkie osoby mające problemy z prawidłowym funkcjonowaniem wątroby.
Jeśli u pacjentów z marskością wątroby i encefalopatią wątrobową zostanie zauważone niedożywienie, konieczne będzie wprowadzenie do diety produktów zawierających aminokwasy rozgałęzione BCAA, które poprawiają przyswajanie i tolerancję białka i węglowodanów. Ponadto obecność aminokwasów rozgałęzionych powoduje zmniejszenie katabolizmu (rozpadu) proteinowego.
Przewlekła choroba wątroby przebiegająca bez powikłań nie wymaga bardzo rygorystycznej diety. Codzienny jadłospis skomponowany jest podobnie jak dla zdrowej osoby, należy jednak unikać produktów mogących wywoływać dolegliwości związane z trawieniem, między innymi unikać potraw smażonych. W celu regeneracji wątroby zaleca się ograniczenie spożywania błonnika i zwiększenie udziału białka w diecie do 1,6 g na kilogram masy ciała. Źródłem węglowodanów powinny być przede wszystkim produkty zbożowe. Tłuszcz powinien być przyjmowany na poziomie 1 g na kilogram masy ciała na dobę.
W chorobach wątroby bez silnej niewydolności tego organu oraz w okresie pooperacyjnym zawartość tłuszczu w dobowej diecie powinna być zmniejszona do 50 g na dobę, a przypadku zastoju żółci całkowicie ograniczona, udział białka w diecie powinien być na poziomie zbliżonym do diety zdrowych osób i wynosić ok. 1 g na kilogram masy ciała, Zalecany poziom węglowodanów w dobowej diecie to 300 350 g.
W przypadku ostrej niewydolności wątroby stosuje się dietę niskobiałkową i niskotłuszczową. Zalecenie to ma na celu ochronę wątroby oraz minimalizację wytwarzania produktów metabolizmu białek, które wykazują działanie toksyczne dla organizmu człowieka.
Białko powinno pochodzić z produktów zwierzęcych, zaleca się, by jego dzienny poziom w diecie nie przekraczał 40 g. Duży nacisk kładzie się na udział w diecie węglowodanów, które powinny pochodzić wyłącznie z produktów zbożowych na bazie oczyszczonej mąki. I poziom w diecie dobowej powinien kształtować się na poziomie 400 g. Wszystkie potrawy powinny być gotowane i podawane na ciepło. Wyklucza się możliwość jedzenia produktów zimnych i surowych.
Produkty przyjazne, zalecane przy uszkodzonej wątrobie:
Na liście produktów zakazanych znajdują się te, które potocznie uważa się za najsmaczniejsze. Niejaką pociechą może być obietnica, że dieta nie będzie obowiązywała do końca życia. Jeśli leczenie przynosi wyraźne pozytywne rezultaty, za zgodą lekarza można próbować wprowadzać do diety produkty, które przy uszkodzonej wątrobie są całkowicie zakazane.
Na listę produktów zakazanych trafiły:
Przy schorzeniach wątroby warto sięgnąć po dodatkową doustną dietę medyczną. Fresubin® Hepa DRINK to specjalistyczna dieta o zwiększonej zawartości aminokwasów rozgałęzionych BCAA do postępowania dietetycznego u osób zagrożonych niedożywieniem lub niedożywionych, w szczególności z ostrymi i przewlekłymi zaburzeniami czynności wątroby, jako uzupełnienie diety opartej na pokarmach naturalnych. Zawiera błonnik, jednonienasycone kwasy tłuszczowe MUFA oraz kofeinę (4,0 mg/100 ml). Nie zawiera glutenu, syropu glukozowego jest klinicznie wolna od laktozy. Dostępna o smaku cappuccino.
Fresubin® Hepa DRINK dzięki wysokiej zawartości BCAA poprawia wchłanianie i tolerancję białka, zmniejsza katabolizm proteinowy, poprawia tolerancję węglowodanów, reguluje bilans aminokwasów. Odpowiednio skomponowany skład tłuszczy ułatwia proces ich wchłaniania oraz wpływa pozytywnie na profil lipidowy krwi. Fresubin® Hepa DRINK jako program wysokoenergetyczny w pełni zaspokaja zapotrzebowanie na węglowodany, co pozwala na zapobieganie glikozie tłuszczy i białek. Jest także cennym źródłem witamin i minerałów.
Regularne stosowanie Fresubin® Hepa DRINK znacznie poprawia samopoczucie i jakość życia pacjenta.
Serwis zywieniemazanczenie.pl ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Zamieszczone tu materiały w żadnej mierze nie zastępują profesjonalnej porady medycznej. Przed zastosowaniem się do treści medycznych znajdujących się w serwisie należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Zapisz się na newsletter Żywienie ma znaczenie i dowiaduj się o nowościach w naszym serwisie jako pierwszy.
Nie musisz wychodzić z domu, zamów nasze produkty z wygodną dostawą pod same drzwi.
Żywność specjalnego przeznaczenia należy stosować pod nadzorem lekarza.
