Dieta przy chemioterapii doustnej

Choroba nowotworowa dla większości pacjentów brzmi jak wyrok. Problemem jest nie tylko sama choroba, ale i konieczny długotrwały pobyt w szpitalu. Chemioterapia doustna to sposób na leczenie raka w warunkach domowych.

Chemioterapia w tabletkach – wylecz raka w domu

Leczenie chorób nowotworowych ludziom nieobeznanym w temacie kojarzy się najczęściej z bólem i wypadaniem włosów. Mają to być skutki uboczne chemioterapii. W praktyce jest ich więcej – nudności, wymioty, senność, zwapnienie żył to najczęstsze dolegliwości, na jakie skarżą się chorzy przyjmujący chemioterapię drogą dożylną. Problemem jest także sam pobyt w szpitalu – poza niekorzystnym działaniem na psychikę (mało kto znosi dobrze długotrwały pobyt w placówce medycznej), szpital to miejsce gdzie ze względu na duże skupisko ludzi chorych, najłatwiej o infekcję.

Prowadzone w ostatnich latach intensywne badania pozwoliły zamknąć leki przeciwnowotworowe w wygodnych do połykania tabletkach. Ich naczelną zaletą jest możliwość leczenia nowotworu w warunkach domowych. Pozwala to nieco „oswoić” chorobę i patrzeć na nią z mniejszym strachem. O ile szpital dla przeciętnego Kowalskiego oznacza poważną chorobę, to łykanie tabletek kojarzy się z klasycznym przeziębieniem: „Skoro mogę się leczyć sam w domu, to znaczy, że nie jestem bardzo chory”. Zmienia się nastawienie psychiczne do samej choroby, a jak twierdzą lekarze – gra ono kluczową rolę w przypadku leczenia nowotworów. Chemioterapia doustna nie wymusza zmiany trybu życia. O ile chory dobrze ją znosi, nie musi nawet brać zwolnienia z pracy. Podkreśla się, że skutki uboczne przyjmowania chemioterapii doustnej są znacznie mniejsze, niż przy przyjmowaniu tych samych leków drogą dożylną. Między innym znacznie zmniejsza się ryzyko wypadania włosów, dlatego o terapię doustną pytają głównie kobiety.

Ile kosztuje chemioterapia doustna

Przy leczeniu dożylnym przyswajalność leku wynosi praktycznie 100%, przy terapii doustnej zaledwie 40%. Stąd, by uzyskać ten sam efekt leczenia, jedna tabletka musi zawierać podwójną dawkę substancji czynnej. Porównując wyłącznie ceny leków, można dojść do mylnego wniosku, że chemioterapia doustna jest droga. W rzeczywistości pod uwagę trzeba wziąć także okoliczności towarzyszące chemioterapii dożylnej: pobyt w szpitalu, opiekę lekarską i pielęgniarską, wyżywienie pacjenta, sprzęt użyty podczas zabiegów (w tym sprzęt jednorazowy). Podsumowując wszystkie wydatki, okazuje się, że chemioterapia doustna jest tańszą formą leczenia nowotworów. Wyliczyli to już dokładnie Anglicy i Francuzi. Istotna jest także ilość wizyt u lekarza. Policzono, że chemioterapia dożylna wiąże się aż z trzydziestoma wizytami w ciągu roku, podczas gdy doustna zaledwie z ośmioma. Wnioski są jednoznaczne – chemioterapia w tabletkach jest nie tylko tańszą metodą walki z rakiem (przy zachowaniu tej samej skuteczności pod względem medyczny), ale także pozwala znacząco skrócić kolejki do lekarzy onkologów. W Polsce nadal są one bardzo długie, czas oczekiwania na wizytę jest znacznie dłuższy niż w Europie Zachodniej.

Jakie nowotwory można leczyć chemioterapią doustną

Chemioterapia doustna, uznawana wciąż za nowatorską formę leczenia raka, nie obejmuje (przynajmniej w Polsce) wszystkich rodzajów nowotworów. Najczęściej za jej pomocą leczy się raka piersi, jelita grubego oraz niedrobnokomórkowego raka płuc. Do tego zestawu powoli dołączają: rak trzustki, żołądka, okrężnicy, nerek i wątroby (stan wiedzy na 2017r). Decyzję o formie terapii ostatecznie zawsze podejmuje lekarz. Pod uwagę brane jest między innymi zaawansowanie choroby i ogólny stan zdrowia pacjenta.

Chemioterapia doustna dieta

Walka z nowotworem nigdy nie jest łatwa. Złe odżywianie może ją bardziej utrudnić. Lekarze biją na alarm – aż u 80% pacjentów z nowotworami obserwuje się niedożywienie. Powody są różnorakie. Nie tylko niewłaściwa dieta, ale także zaburzenia łaknienia, utrata apetytu, mdłości, zaburzenia metabolizmu białek i tłuszczy. Często to właśnie sam nowotwór utrudnia prawidłowe odżywianie, szczególnie jeśli jest umiejscowiony w przewodzie pokarmowym. Tymczasem prawidłowe odżywianie jest niezbędne, by organizm udźwignął chemioterapię i mógł skutecznie walczyć z nowotworem. U pacjentów z niedożywieniem (a osoba chora na nowotwór jest nim potencjalnie zagrożona) zapotrzebowanie na energię wzrasta o około 25%. Pamiętając o trudnościach z przyswajaniem pokarmu, jakie czekają osoby leczone chemioterapią, przygotowując posiłki, trzeba przestrzegać kilku zasad:

• Posiłki powinny być lekkostrawne
• Należy ograniczyć produkty powodujące wzdęcia
• Gdy pojawią się na zaburzenia odczuwania smaku, do przyrządzania potraw można użyć ziół, cytryny lub octu (o ile nie istnieją wyraźne przeciwwskazania)
• Należy zrezygnować z potraw smażonych i pieczonych tradycyjną metodą. Lepiej jest gotować na parze lub tradycyjnie w wodzie i dusić.
• W przypadku przewlekłych biegunek trzeba ograniczyć produkty bogate w błonnik, włączyć do diety ryż, marchewkę i dojrzałe banany.
• Przy problemach z przełykaniem, potrawy powinny być łatwe do przełknięcia – mielone, siekane, miksowane.

• Ze względu na duże zapotrzebowanie kaloryczne należy zwiększyć ilość posiłków, podjadać pomiędzy posiłkami smakujące przekąski.
• Niezależnie od składu, konsystencji i sposobu przygotowania diety należy dbać o właściwy, ale różnorodny skład jadłospisu.
• Pokarmy mają dostarczyć organizmowi prawidłową ilość pełnowartościowego białka, węglowodanów (w tym błonnika), tłuszczy (przede wszystkim roślinnych), witamin, składników mineralnych, pierwiastków śladowych, wody.
• Należy zwrócić uwagę na odpowiednią ilość białka dostarczaną w diecie, w celu ustalenia zalecanej ilości warto skonsultować się z dietetykiem.
• Dodatkowe korzyści dla poprawy apetytu, zahamowania utraty masy ciała i ogólne lepsze samopoczucie może przynieść stosowanie kwasów tłuszczowych omega-3 (EPA i DHA)

Ponadto z diety trzeba całkowicie wykluczyć:

• Alkohol
• Sok z grapefruitów
• Napoje gazowane
• Kawę
• Dania typu fast food
• Ostre przyprawy
• Surowe mięsa, jaja, ryby – czyli np. tatar i sushi.

Doustne suplementy odżywcze  (m.in. w postaci tzw. energy drinków)mogą być stosowane jako uzupełnienie regularnej diety w przypadku niewystarczającego spożycia składników odżywczych. Są szczególnie polecane tym, którzy między posiłkami chętniej sięgają po napój, a nie przekąskę. Sąto produkty wysokoenergetyczne, które pozwalają utrzymać odpowiednią masę ciała oraz ułatwiają przyjmowanie odpowiedniej ilości płynów i składników mineralnych. Odżywką medyczną przeznaczoną dla wsparcia osoby leczonej chemioterapią jest Supportan DRINK. Odpowiada ona na zwiększone zapotrzebowanie na składniki odżywcze w tym białko i kwasy omega-3 oraz zapobiega utracie masy ciała.

Przy chorobie nowotworowej nawet najlepiej skomponowana dieta może nie być w stanie pokryć dziennego zapotrzebowania na składniki odżywcze i energetyczne. W takim przypadku można sięgnąć po preparaty polecane specjalnie dla pacjentów onkologicznych. Na ogół występują one w formie płynnej i są łatwo przyswajalne. Dostarczają organizmowi niezbędnych białek, witamin i minerałów.