Osoby chore na schorzenia onkologiczne wymagają specjalnego podejścia i troski w każdym aspekcie życia. Jednym z niezwykle ważnych aspektów codziennego życia jest nasza dieta – a dieta pacjenta chorego na nowotwory wymaga od nas szczególnej troski i zadbania o najwyższą jakość pokarmu.
W niektórych kręgach możemy spotkać się ze stwierdzeniem, że „raka można zagłodzić”. Jednak zarówno lekarze, jak i dietetycy kliniczni biją na alarm, że stosowanie głodówki w czasie chorób onkologicznych jest wyjątkowo niezdrowe, a nawet bardzo niebezpieczne dla stanu zdrowia pacjenta. Szacuje się, że nawet 20% pacjentów umiera nie na skutek choroby, lecz niedożywienia w trakcie jej przebiegu! Lekarze zwracają też uwagę na fakt, że im lepiej odżywiony był pacjent przed wystąpieniem choroby, tym większe są szanse na jego całkowite wyleczenie. Stosowanie głodówki nie tylko zaburza proces leczenia, ale może też go wydłużyć – na przykład odsunąć w czasie chemioterapię lub radioterapię. Z kolei osoby prawidłowo odżywione o wiele lepiej reagują na podejmowane terapie. Dlatego pamiętajmy: jedynymi komórkami, które można „zagłodzić”, są zdrowe komórki, które w normalnych warunkach powinny wspierać proces powrotu do zdrowia pacjenta.
Choć zwracamy uwagę na potrzebę prawidłowego żywienia osoby chorej na choroby onkologiczne, nie zawsze jest ono możliwe. Chorzy często nie mają apetytu, a wynika to z jednego z czynników:
W takich sytuacjach trudno o prawidłowe odżywienie osoby chorej, która cierpi na nudności, wymioty, jedzenie sprawia jej ból lub po prostu nie ma apetytu. Z drugiej strony liczne badania potwierdzają, jak ważne jest prawidłowe odżywienie organizmu – czyli dostarczenie białek, tłuszczy i węglowodanów oraz wszystkich mikro- i makroskładników niezbędnych do prawidłowych procesów komórkowych – by organizm chorego mógł w optymalny sposób podjąć walkę z chorobą. Jeśli więc mamy możliwość, zasięgnijmy porady u dietetyka, który pomoże nam prawidłowo skomponować posiłki z pokarmów najbardziej odpowiednich dla osób chorych, a jednocześnie podpowie, jak urozmaicić posiłki i podać je w atrakcyjny wizualnie i smakowo sposób. Pamiętajmy jednak, by osoba, do której udajemy się po poradę była dietetykiem klinicznym, po ukończonych studiach, wyspecjalizowana w diecie osób chorych. Jest to niezwykle istotne, ponieważ w Polsce zawód dietetyka nie jest uregulowany prawnie, a porady z zakresu dietetyki mogą prowadzić osoby po kursach i szkoleniach. Bardzo często nie mają one jednak prawidłowej wiedzy z zakresu prowadzenia diety pacjenta onkologicznego.
W przypadku jeśli pacjent nie chce lub nie może dostarczyć swojemu organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych poprzez zastosowanie prawidłowej diety konwencjonalnej należy sięgnąć po wyspecjalizowane żywienie medyczne. Dla komfortu pacjenta i ułatwienia podaży pokarmu są to zwykle napoje smakowe o niewielkiej objętości, na przykład 100 ml, które podajemy w trakcie posiłków, zamiast lub pomiędzy nimi. Ze względu na małą objętość są łatwe do przyswojenia nawet dla pacjenta, który odczuwa dyskomfort podczas spożywania pokarmów, a smak nie tylko ma za zadanie uatrakcyjnić posiłek, ale też pobudzić apetyt osoby chorej. Na bazie takiego preparatu możemy przygotować pacjentowi atrakcyjny posiłek, na przykład koktajl, shake czy tak lubiane przez najmłodszych pacjentów lody. W ten sposób tworzymy także iluzję tradycyjnego posiłku, co jest ważne dla psychiki chorego. Żywienie medyczne podajemy pomiędzy posiłkami lub, w przypadku gdy pacjent odmawia spożywania tradycyjnych dań lub też ma problemy z ich spożyciem – podajemy zamiast nich. Pamiętajmy, by nie dopuścić do pogorszenia się stanu odżywienia osoby chorej, a jeśli niedobory żywieniowe zostały już stwierdzone, zadbajmy o jak najszybsze przywrócenie prawidłowego stanu odżywienia pacjenta poprzez prawidłowo zastosowane żywienie medyczne. To zagwarantuje nam optymalizację procesu leczenia i zmobilizowanie organizmu do walki z chorobą.
Osoby chore na raka bardzo często zmagają się z depresją i chwiejnymi stanami emocjonalnymi. Ich świat z momentem usłyszenia diagnozy runął, a oni próbują odnaleźć się w nowej rzeczywistości. Dlatego ze strony rodziny tak ważne jest, by starać się zadbać o możliwie jak najbardziej komfortowe warunki chorego, włączając w to troskę o codzienne posiłki. Jeśli celebrowaliśmy wspólne obiady lub kolacje, nie porzucajmy tego elementu codziennej rutyny, pamiętając, by posiłki były podane atrakcyjnie wizualnie i smacznie. Pamiętajmy przy tym, że jeśli wcześniejsza dieta chorego nie była prawidłowa, na przykład odżywiał się on fast foodami, cała rodzina powinna na miarę swoich możliwości wdrożyć nową, zdrowszą wersję diety – tak, by pacjent nie czuł się osamotniony. Jest to szczególnie ważne w przypadku dzieci i osób w podeszłym wieku. Ponieważ jednak choremu często towarzyszy brak apetytu, spowodowany samą chorobą lub przebiegiem leczenia, warto wdrożyć wspomniane już specjalne żywienie medyczne, które zadba o prawidłową podaż składników odżywczych. Tego typu posiłki występują zwykle w postaci niewielkich owocowych napojów, które możemy podać na kilka sposobów, na przykład jako shake z bitą śmietaną, owocowy koktajl czy lody. Tak podane posiłki kliniczne nie tylko będą atrakcyjne wizualnie, ale też – co jest szczególnie ważne dla dzieci – stworzą pozory klasycznego posiłku. Dla reszty rodziny możemy w tym samym czasie podać normalną wersję przepisu, delektując się wraz z chorym pysznym deserem lub kolacją.
Serwis zywieniemazanczenie.pl ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Zamieszczone tu materiały w żadnej mierze nie zastępują profesjonalnej porady medycznej. Przed zastosowaniem się do treści medycznych znajdujących się w serwisie należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Zapisz się na newsletter Żywienie ma znaczenie i dowiaduj się o nowościach w naszym serwisie jako pierwszy.
Nie musisz wychodzić z domu, zamów nasze produkty z wygodną dostawą pod same drzwi.
Żywność specjalnego przeznaczenia należy stosować pod nadzorem lekarza.
