Encefalopatia wątrobowa jest ciężkim powikłaniem nieprawidłowego funkcjonowania wątroby. U chorego obserwuje się zaburzenia neurologiczne i psychiatryczne, wynikające z toksycznego wpływu amoniaku i innych substancji (np. fenoli, merkaptanów i kwasów tłuszczowych) na tkankę nerwową. W przypadku zdrowej osoby substancje toksyczne są usuwane z krwi przez wątrobę – przy jej uszkodzeniu stają się przyczyną wielu poważnych patologii.
Nazwę encefalopatia wątrobowa stosuje się czasem zamiennie z określeniem śpiączka wątrobowa. Warto jednak pamiętać, że śpiączka dotyczy jedynie najbardziej zaawansowanego stadium encefalopatii, w którym dochodzi do kwasicy metabolicznej.
Możemy wyróżnić dwa rodzaje encefalopatii wątrobowej:
Jaka jest długość życia przy encefalopatii wątrobowej? Tak naprawdę nie da się jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, ponieważ wszystko zależy od rodzaju encefalopatii, momentu jej wykrycia i przyczyny wystąpienia zaburzeń. Inne są rokowania przy śpiączce wątrobowej, inne przy wykryciu powikłań na etapie pierwszych objawów.
Czy encefalopatia wątroby jest uleczalna? Tak – zmiany zachodzące w pierwszych stadiach są odwracalne, jednak tylko przy szybkim podjęciu odpowiedniego leczenia. W przeciwnym razie objawy narastają, mogąc doprowadzić do niewydolności wątroby i zgonu. W najgorszej sytuacji są pacjenci z postacią jawną przewlekłą, których wątroba od długiego czasu nie funkcjonuje prawidłowo.
Duży negatywny wpływ ma encefalopatia wątrobowa na przeżywalność osób cierpiących na marskość wątroby.
Encefalopatia wątrobowa spowodowana jest uszkodzeniem wątroby. Niesprawny organ nie jest w stanie spełniać swojej funkcji detoksykacyjnej, przez co dochodzi do powstania wielu zaburzeń. Zdecydowanie najczęstszą przyczyną wystąpienia tego powikłania jest marskość wątroby. Niestety, jeśli chodzi o pacjentów z marskością wątroby, encefalopatia znacznie pogarsza ich rokowania. Inne przyczyny mogące powodować encefalopatię to m.in.:
Jeżeli pacjent cierpi z powodu przewlekłego zaburzenia funkcjonowania wątroby, powinien zwracać szczególną uwagę na czynniki ryzyka, mogące doprowadzić do wystąpienia epizodu encefalopatii wątrobowej. Należą do nich np.:
Objawy encefalopatii wątrobowej nie zawsze łatwo zauważyć – u ponad połowy chorych występuje postać utajona, którą wykryć można jedynie za pomocą specjalistycznych testów. Wśród pierwszych zwiastunów encefalopatii wątrobowej wymienić można problemy poznawcze (z koncentracją i zapamiętywaniem), kłopoty ze snem, słaby refleks czy ogólne psychofizyczne spowolnienie.
Objawy neurologiczne encefalopatii wątrobowej podzielono na 5 kategorii, wg stopnia nasilenia. Pierwszy z nich to choroba utajona, ostatni – śpiączka wątrobowa. Do charakterystycznych objawów rozwijającej się encefalopatii zaliczyć można:
Leczenie encefalopatii wątrobowej uzależnione jest od postaci choroby i jej zaawansowania. Stosuje się terapię farmakologiczną mającą na celu przyspieszenie usuwania toksyn z organizmu, czy też antybiotyki eliminujące bakterie odpowiedzialne za produkcję amoniaku.
Niezwykle ważną rolę odgrywa przy encefalopatii wątrobowej dieta. Ponieważ źródłem toksycznego dla chorych amoniaku jest białko, konieczne jest wyraźne ograniczenie jego spożycia. Dobrym rozwiązaniem jest sięgnięcie po odżywki medyczne, w szczególności te przystosowane do potrzeb osób z niewydolnością wątroby. Ułatwią ścisłe kontrolowanie ilości spożywanego białka, a jednocześnie pomogą zapobiec groźnemu w tej sytuacji niedożywieniu. W niektórych przypadkach konieczne jest (przynajmniej czasowo) żywienie dojelitowe (dowiedz się więcej o żywieniu enteralnym). Spożycie białka powinno się ograniczyć do ilości maksymalnie 1,5 grama na kilogram masy ciała na dobę.
Encefalopatia wątrobowa to poważne powikłanie, mogące doprowadzić do śpiączki i zgonu chorego. W wielu przypadkach możliwe jest jednak zahamowanie postępu choroby dzięki odpowiedniemu leczeniu i ściśle przestrzeganej diecie ograniczającej spożycie białka.
Serwis zywieniemazanczenie.pl ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Zamieszczone tu materiały w żadnej mierze nie zastępują profesjonalnej porady medycznej. Przed zastosowaniem się do treści medycznych znajdujących się w serwisie należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą
Zapisz się na newsletter Żywienie ma znaczenie i dowiaduj się o nowościach w naszym serwisie jako pierwszy.
Nie musisz wychodzić z domu, zamów nasze produkty z wygodną dostawą pod same drzwi.
Żywność specjalnego przeznaczenia należy stosować pod nadzorem lekarza.
Nie przegap nowości na Żywienie ma znaczenie.
Bądź na bieżąco z wiedzą dotyczącą żywienia klinicznego.