Kamica żółciowa to jedna z częściej spotykanych chorób dotykających dróg żółciowych. Często określa się ją po prostu jako „kamienie w drogach żółciowych”. Czym właściwie jest, jak się objawia, co jest jej przyczyną i jak można ją leczyć? Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje, jakie na temat kamicy żółciowej warto wiedzieć.
Typowe dla kamicy kamienie żółciowe to nic innego, jak twarde złogi, które gromadzą się bądź w pęcherzyku żółciowym, bądź w przewodach żółciowych. Powstają m.in. z cholesterolu, protein, barwników zawartych w żółci oraz związków wapnia. Siłą rzeczy, gdy owe złogi zaczynają się nawarstwiać, stopniowo ograniczają przepustowość miejsc, w których się znalazły, a z czasem mogą je wręcz zatkać.
Istnieje grupa symptomów, które zwykle towarzyszą kamicy żółciowej i które to objawy lekarze zazwyczaj rozpoznają dość szybko (choć oczywiście po ich stwierdzeniu zwykle upewniają się, przeprowadzając odpowiednie badanie).
Objawy te zazwyczaj rozpoczynają się od nieprzyjemnych napadów ostrego bólu (tak zwana kolka żółciowa). Zlokalizowany jest on w nadbrzuszu lub śródbrzuszu, choć zdarza się, że promieniuje również do tyłu, do okolic prawej łopatki. Co jednak charakterystyczne, niezależnie od samych ataków nagłego bólu, u chorych na kamicę żółciową występować może także bardziej długotrwały ból, zlokalizowany po prawej stornie, poniżej żeber
Co charakterystyczne, ów ból zazwyczaj występuje kilka godzin po spożyciu ciężkiego, tłustego, smażonego posiłku. Zdarza się jednak także w sytuacjach, w których chory na kamicę ulegał silnemu stresowi lub wzburzeniu.
Kamica żółciowa ma jednak i inne objawy. Wśród nich należy wspomnieć o częstych odczuciach zgagi, wzdęciach oraz nudnościach, braku apetytu, a także o gorączce i towarzyszących jej dreszczach.
Gdy omawiamy objawy kamicy żółciowej, nie możemy zapomnieć o tym, że może ona wywoływać także inne dolegliwości, takie jak chociażby żółtaczka mechaniczna To stan, w którym nadmiar żółci, który nie może prawidłowo przepływać przez jelito, trafia do krwiobiegu, a później wywołuje pojawienie się żółtego odcienia na skórze oraz na twardówkach. Innym schorzeniem spowodowanym przez kamicę żółciową może być też zapalenie trzustki. Ponadto kamica pęcherzyka żółciowego może zwiększać ryzyko pojawienia się raka pęcherzyka żółciowego.
Istnieją pewne grupy, które są na kamicę żółciową narażone bardziej. Mowa tu między innymi o osobach przyjmujących estrogeny (także w formie antykoncepcji), ale też o ludziach starszych. Co warte zauważenia, choroba ta częściej dotyka kobiet. Warto zauważyć, że na zwiększone ryzyko wystąpienia kamicy żółciowej wpływają także cukrzyca oraz otyłość. Ponadto kamica stosunkowo często pojawia się wśród osób dotkniętych mukowiscydozą lub chorobą Leśniowskiego-Crohna.
W przypadku występowania bólu stosuje się zazwyczaj niesterydowe leki przeciwzapalne, jednak to oczywiście tylko zwalczanie objawów. Lekarze przepisują jednak i inne środki farmaceutyczne, w tym leki przeciwskurczowe oraz mające za zadanie rozpuszczać obecne złogi. Warto jednak zauważyć, że nawet po rozpuszczeniu stosunkowo często złogi mogą powstawać na nowo.
Obok leczenia farmaceutycznego sięga się także po metody chirurgiczne, w trakcie których dochodzi do wycięcia pęcherzyka żółciowego, a wraz z nim usunięcia obecnych w nim kamieni żółciowych. Czasami w trakcie zabiegu usuwa się też kamienie z przewodów żółciowych.
Jednymi z podstawowych czynników profilaktycznych względem kamicy żółciowej, a zarazem zaleceń dla osób, u których rozpuszczono kamienie żółciowe, są utrzymanie prawidłowej wagi oraz dbanie o dietę dopasowaną do stanu zdrowia.
Warto zauważyć, że przez utrzymanie wagi rozumie się nie tylko dążenie do prawidłowego BMI, lecz również unikanie gwałtownych skoków wagi. Inaczej mówiąc, należy unikać efektu jo-jo i zamiast dążenia do szybkiego spadku masy ciała postawić na powolne, ale za to konsekwentne redukowanie wagi.
Jak już zasugerowano powyżej, niezależnie od walki z nadwagą, kamica żółciowa (a także unikanie jej nawrotów) sprawia, że konieczna jest określona dieta, w szczególności zaś tak zwana dieta wątrobowa. Charakteryzuje się ona mocnym ograniczeniem spożywanych tłuszczów na rzecz diety wysokowęglowodanowej, a jednocześnie kategorycznym zakazem spożywania alkoholu. Bardzo ważne jest także stawianie na posiłki jak najbardziej lekkostrawne i unikanie smażenia (najlepiej sprawdzi się gotowanie, a tam, gdzie to możliwe – duszenie lub stosowanie parowaru).
Chorym na kamicę żółciową, a także zagrożonym jej wystąpieniem lub jej nawrotami, zaleca się też, by ich dieta bazowała na mniejszych posiłkach – najlepiej by było ich pięć dziennie zamiast często stosowanych przez wiele osób trzech. Warto też dbać o odpowiednią podaż antyoksydantów, w tym szczególnie witamin C oraz E.
W miarę możliwości należy też dążyć do sięgania po produkty mniej przetworzone, a więc kasze, brązowy ryż, a w przypadku pieczywa bądź makaronów raczej razowe, niż białe.
Serwis zywieniemazanczenie.pl ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Zamieszczone tu materiały w żadnej mierze nie zastępują profesjonalnej porady medycznej. Przed zastosowaniem się do treści medycznych znajdujących się w serwisie należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Zapisz się na newsletter Żywienie ma znaczenie i dowiaduj się o nowościach w naszym serwisie jako pierwszy.
Nie musisz wychodzić z domu, zamów nasze produkty z wygodną dostawą pod same drzwi.
Żywność specjalnego przeznaczenia należy stosować pod nadzorem lekarza.
Nie przegap nowości na Żywienie ma znaczenie.
Bądź na bieżąco z wiedzą dotyczącą żywienia klinicznego.