Ciężkie choroby wyniszczają organizm człowieka, często łączą się też z mniejszym łaknieniem i z zaburzoną pracą układu pokarmowego, przez co poszczególne narządy otrzymują mniej składników odżywczych potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania. Wówczas warto rozważyć rozwiązanie, jakim jest medyczne żywienie doustne. Czym właściwie jest doustne żywienie medyczne i kiedy warto je stosować? Na te pytania odpowiadamy w poniższym artykule.
Żywienie medyczne to specjalnie opracowane formy jedzenia, które mają wspomóc proces leczenia określonych stanów chorobowych. Taka forma żywienia osoby chorej nie jest metodą leczniczą, ma być jedynie wsparciem dla organizmu. Ułatwić mu walkę z chorobą, a także ułatwić regenerację po okresie rekonwalescencji.
Wyróżnia się dwie podstawowe formy żywienia medycznego:
W pierwszej kolejności zaleca się podawanie pokarmów drogą doustną, gdyż jest to bezpieczniejsza forma podawania żywności. Takie żywienie zaleca się, gdy tradycyjna dieta nie pokrywa dziennego zapotrzebowania na składniki odżywcze (np. z powodu choroby, złego wchłaniania czy nadmiernego ich wydalania). W takiej sytuacji stosuje się doustne odżywki w płynnej postaci. Dopiero, gdy żywienie doustne jest całkowicie niemożliwe zaleca się sondę. Żywienie dożylne zaleca się tylko wtedy, gdy choremu nie można podać jedzenia enteralnie – poprzez przewód pokarmowy.
Jeżeli chodzi o żywienie enteralne, to wyróżnia się żywienie doustne, a także żywienie z wykorzystaniem zgłębnika, który umieszcza się w przewodzie pokarmowym chorego.
Doustne żywienie medyczne jest zalecane dla chorego w pierwszej kolejności, gdyż jest to najbardziej naturalny, najmniej inwazyjny i najprostszy sposób na zapewnienie mu odpowiedniej ilości skalników odżywczych, których domowe posiłki mogą nie dostarczać w wystarczających dla poprawy zdrowia ilościach.
Preparaty takie mają najczęściej formę płynną. Można je przyjmować pomiędzy tradycyjnymi posiłkami lub zastąpić nimi niekiedy posiłki (w zależności od postępu choroby i zaleceń lekarza). Indywidualnie dobrane preparaty zawierają wszelkie składniki odżywcze, których wymaga pacjent, w odpowiednio skomponowanych proporcjach. Doustne preparaty żywienia medycznego powinny być dobrane tak, aby odpowiadały na potrzeby pacjenta z daną chorobą. Przykładowo preparaty dla pacjentów onkologicznych powinny zawierać dużo białka i kwasów omega-3, dla cukrzyków poleca się preparaty z dużą zawartością błonnika i nienasyconych kwasów tłuszczowych MUFA. Z kolei dla osób w podeszłym wieku preparaty takie powinny być bogate w glutaminą, argininę, białko i witaminę D.
Dzięki skoncentrowanej formie chory przyjmuje niewielką ilość takiego preparatu. Z uwagi na to, że mają one różne smaki, kuracja nie jest monotonna. Standardowo zaleca się przyjmowanie 2 opakowań w ciągu dnia przez 2 tygodnie. Jednak wszystko zależy od indywidualnego zapotrzebowania i wskazań .
O wdrożeniu planu żywienia medycznego w jakiejkolwiek formie powinien zadecydować lekarz prowadzący chorego. Skonsultować można się z dietetykiem, który po zapoznaniu się z konkretnym przypadkiem, pomoże dobrać odpowiednie preparaty, zawierające wszystkie składniki, które będą potrzebne choremu. Konsultacje z dietetykiem są szczególnie konieczne, w przypadku, kiedy u osoby chorej stwierdza się duży spadek masy ciała. To właśnie spadek wagi jest jednym z czynników, które wskazuje się jako główne zalecenie do wdrożenia doustnego żywienia medycznego.
Preparaty doustnego żywienie medycznego zaleca się także wtedy, gdy chory ma problemy przełykaniem, gryzieniem lub dostarczane w tradycyjny sposób składniki odżywcze nie są dobrze przyswajane przez organizm i mimo odpowiedniego żywienia chory ma anemię i jest osłabiony.
Żywienie medyczne stosuje się przede wszystkim przy chorobach nowotworowych, które wyniszczają organizm. Jednak coraz częściej wspomina się o takim wspomaganiu osób starszych, które również mogą potrzebować zwiększonej ilości składników odżywczych podawanych w taki sposób. Dzieje się tak przede wszystkim dlatego, że osoby starsze często mają słabe łaknienie, a co za tym idzie, przyjmują mniej pokarmów i składników odżywczych w nich zawartych. Do tego może dochodzić problem z gryzieniem oraz złe przyswajanie jedzenia z uwagi na problemy z metabolizmem u osób starszych.
Producenci tego rodzaju preparatów cały czas rozszerzają swoją ofertę, dzięki czemu przygotowywane są produkty przeznaczone również dla osób chorych na cukrzycę, zmagającymi się z trudno gojącymi się ranami i odleżynami, chorych wymagających dializ, przygotowywanych do zabiegów, czy też preparaty wspomagające dla osób we wczesnej fazie choroby Alzheimera.
Jak to zostało wyżej wspomniane, o wprowadzeniu żywienia medycznego decyduje lekarz po konsultacji z chorym i/lub jego rodziną. W swoich zaleceniach odnośnie dawkowania i rodzaju produktów bierze pod uwagę przede wszystkim ilość i rodzaj spożywanych produktów, potrzeby żywieniowe pacjenta związane z konkretną chorobą, a także wiek i płeć chorego oraz jego wagę ciała.
Jeżeli preparaty są jedynie uzupełnieniem dla diety, to stosuje się je w ilości wyżej wspomnianej, czyli 2 opakowań w ciągu dnia przez dwa tygodnie. Jednak gdy preparaty żywienia medycznego zastępują całkowicie tradycyjną dietę, zapotrzebowanie na nie może wzrosnąć nawet do 5-7 opakowań w ciągu dnia.
Serwis zywieniemazanczenie.pl ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Zamieszczone tu materiały w żadnej mierze nie zastępują profesjonalnej porady medycznej. Przed zastosowaniem się do treści medycznych znajdujących się w serwisie należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Zapisz się na newsletter Żywienie ma znaczenie i dowiaduj się o nowościach w naszym serwisie jako pierwszy.
Nie musisz wychodzić z domu, zamów nasze produkty z wygodną dostawą pod same drzwi.
Żywność specjalnego przeznaczenia należy stosować pod nadzorem lekarza.
