>
>
Nietolerancja laktozy u dzieci i dorosłych – jak sobie radzić?
Ostatnia aktualizacja: 2021-08-29 22:12:22

Nietolerancja laktozy u dzieci i dorosłych - jak sobie radzić?

GastroenterologiaInne

Spis treści

 

Szacuje się, że na nietolerancję laktozy cierpi co trzeci dorosły Polak. Niestety większość z nich nigdy nie dowie się o swojej chorobie. Sprawdź, na czym polega nietolerancja laktozy i z jakimi chorobami może być mylona.

 

Co to jest nietolerancja laktozy

Nietolerancja laktozy często mylona jest z uczuleniem na białko mleka krowiego. Tymczasem laktoza nie jest białkiem, lecz cukrem. Problemy z jej trawieniem mogą być wrodzone lub nabyte i zawsze mają związek z brakiem laktazy – enzymu odpowiedzialnego za prawidłowy rozkład laktozy. Reakcje alergiczne mają inne podłoże i występują bezpośrednio po spożyciu mleka lub przetworów mlecznych. Najczęstszym objawem alergii na białko mleka są zmiany skórne: pokrzywka lub atopowe zapalenie skory. Nietolerancja laktozy daje objawy nawet kilkanaście godzin po spożyciu pokarmu zawierającego ten cukier. Dlatego często nie kojarzymy wieczornych objawów z porannym posiłkiem, uważając, że minęło zbyt wiele godzin, by miało to znaczenie. Nietolerancja laktozy może mieć postać wrodzoną lub nabytą. Od rodzaju choroby zależy sposób postępowania, dlatego tak ważna jest dokładna diagnostyka.

Nietolerancja laktozy objawy

Nietolerancja laktozy może objawiać się w różnoraki sposób. Nie wszystkie objawy są bezpośrednio związane z układem pokarmowym, stąd zdiagnozowanie nietolerancji laktozy bywa trudne. Zdarza się, że chory leczy się na zupełnie inną chorobę, która ma swoje źródło właśnie w nietolerancji laktozy. W takiej sytuacji do czasu prawidłowego rozpoznania terapia nie przyniesie oczekiwanych skutków.

Objawy nietolerancji laktozy związane z układem pokarmowym:

  • wzdęcia
  • gazy
  • bóle brzucha
  • kolka jelitowa
  • nudności
  • wymioty
  • biegunka
  • zespół jelita drażliwego

Inne objawy nietolerancji laktozy:

  • bóle zatok
  • egzema
  • astma
  • bóle kości i stawów
  • osteoporoza
  • problemy z koncentracją
  • zaburzenia snu
  • uczucie długotrwałego przemęczenia

Warto wiedzieć, że istnieje szereg chorób dających podobne objawy do nietolerancji laktozy. W procesie diagnostycznym należy sprawdzić, czy pacjent nie cierpi na następujące choroby:

  • nowotwór przewodu pokarmowego
  • stan zapalny jelit
  • przewlekła niewydolność trzustki
  • zespół jelita drażliwego
  • celiakia
  • przewlekła infekcja przewodu pokarmowego
  • alergia pokarmowa
  • mukowiscydoza

Nietolerancja laktozy – rozpoznanie

Istnieje kilka sposobów na ustalenie, czy chory cierpiący na wyżej wymienione objawy, choruje akurat na nietolerancję laktozy. Do najpopularniejszych badań należą:

  • dieta eliminacyjna – możliwa do przeprowadzenia w warunkach domowych. Polega ona na utrzymaniu przynajmniej przez dwa tygodnie restrykcyjnej diety z całkowitym wykluczeniem produktów zawierających laktozę. Jeśli nastąpi poprawa samopoczucia, a po spożyciu pokarmu z laktozą – pogorszenie, istnieje duże prawdopodobieństwo występowania nietolerancji laktozy. W takiej sytuacji konieczne są dokładniejsze badania laboratoryjne.
  • test oddechowy na obecność wodoru, tzw. wodorowy test oddechowy – polega na podaniu osobie chorej dużej ilości laktozy, a następnie zbadaniu poziomu stężenia wodoru w wydychanym powietrzu. Zbyt duża jego ilość może świadczyć właśnie o nietolerancji laktozy – niestrawiona laktoza w jelicie grubym ulega fermentacji, a wytwarzany przy tej okazji wodór przedostaje się do układu krwionośnego i jest wydalany z organizmu przez drogi oddechowe.
  • badanie pH stolca – pomaga określić stopień zakwaszenia stolca i sprawdzić, czy proces trawienia przebiega prawidłowo. Badanie to pozwala ocenić, czy wszystkie cukry są trawione, niestety nie ustala jednoznacznie, czy problemem jest właśnie nietolerancja laktozy.
  • analiza wycinka jelita cienkiego – inwazyjne, ale najbardziej wiarygodne badanie, polegające na wprowadzeniu do jelita endoskopu, pobraniu wycinka jelita i ocenie, czy zawiera on dostateczną ilość laktazy (enzymu trawiennego rozkładającego laktozę).
  • badanie genetyczne – polega na ustaleniu, czy w genie odpowiedzialnym za wytwarzanie enzymu trawiennego nie doszło do mutacji. Wynik wskazujący na mutację oznacza brak możliwości wyleczenia nietolerancji laktozy.

Nietolerancja laktozy – leczenie

Leczenie tej przypadłości zależne jest od podłoża samej choroby. W przypadku wrodzonego (genetycznego) braku laktazy, choroba jest nieuleczalna i przeciwdziałanie jej polega na całkowitym i nieodwracalnym wyeliminowaniu z diety wszystkich produktów zawierających laktozę.

W przypadku, gdy nietolerancja laktozy jest skutkiem ubocznym innej choroby, należy wprowadzić dietę eliminacyjną do momentu wyleczenia pierwotnej choroby uszkadzającej nabłonek jelita. W niektórych przypadkach można uzupełniać niedobory laktazy, przyjmując ją w tabletkach.

Nietolerancja laktozy – dieta

Zdiagnozowana nietolerancja laktozy wymusza przejście na dietę, czyli wykluczenie z codziennego menu produktów zawierających laktozę. Wbrew pozorom nie chodzi tylko o mleko i słodkie produkty mleczne. Laktoza „ukrywa się” także w produktach pozornie bezpiecznym, np. w pieczywie oraz w niektórych lekach. Jeśli istnieją jakiekolwiek wątpliwości co do składu produktu lub leku, należy dokładnie przeczytać etykietę lub ulotkę.

O ile osoby z wrodzoną nietolerancją laktozy muszą bezwzględnie i całkowicie wyeliminować laktozę z diety, o tyle osoby z nietolerancją nabytą mogą przyjmować dziennie niewielkie dawki laktozy. Metodą prób i błędów można ustalić, jaka ilość będzie bezpieczna. Nie ma tu jednolitej zasady – szklanka mleka może być bezpieczna lub potencjalnie szkodliwa, wszystko zależy od indywidualnego stanu zdrowia.

Ponieważ produkty mleczne są głównym źródłem wapnia i witaminy D, osoby będące na diecie powinny zwrócić szczególną uwagę na dostarczenie organizmowi tych składników z innych źródeł. Brak witaminy D i wapnia może skutkować między innymi osteoporozą.

Nietolerancja laktozy u niemowląt

U niemowląt, u których występuje nietolerancja laktozy, można zaobserwować następujące objawy:

  • wzdęcia i gazy
  • bóle brzuszka (dziecko płacze, ma czerwoną twarz, napina się, ma twardy brzuszek)
  • pieniste luźne stolce (często prowadzą do odparzeń w okolicy odbytu i miejsc intymnych)
  • efekt „przelewania się” pokarmu w jelitach (można usłyszeć wyraźne bulgotanie)

Dokładną diagnozę przeprowadza się podobnie jak u osób dorosłych.

Nietolerancja laktozy bardzo często występuje u dzieci urodzonych przed trzydziestym czwartym tygodniem ciąży i związana jest z niedorozwojem układu trawiennego i brakiem możliwości wytwarzania laktazy. Problem na ogół znika wraz z dojrzewaniem układu trawiennego.

Laktoza to cukier obecny nie tylko w mleku krowim, ale także ludzkim. Nietolerancja laktozy u niemowlęcia niestety zmusza do zaprzestania karmienia piersią i podawania dziecku mleka modyfikowanego wolnego od laktozy.

 

 

Serwis zywieniemazanczenie.pl ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Zamieszczone tu materiały w żadnej mierze nie zastępują profesjonalnej porady medycznej. Przed zastosowaniem się do treści medycznych znajdujących się w serwisie należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.

Interesuje Cię temat żywienia klinicznego?

Zapisz się na newsletter Żywienie ma znaczenie i dowiaduj się o nowościach w naszym serwisie jako pierwszy.

Podziel się tym artykułem:

Udostępnij na Facebooku
Tweetnij
Udostępnij na Linkedin
Wyślij e-mail

Powiązane produkty:

frebini-energy-drink
Frebini Energy DRINK
Dla dzieci
Fresubin-energy-drink
Fresubin Energy DRINK
Okres okołooperacyjny

Dbaj o siebie!

Nie musisz wychodzić z domu, zamów nasze produkty z wygodną dostawą pod same drzwi.

Mogą Cię zainteresować:

Poznaj nasze produkty

Fresubin Plant Based Drink ze składem
Fresubin Plant Based Drink
Żywność medyczna zwierająca w 100% roślinne składniki
Fresubin-energy-drink
Fresubin Energy DRINK
Okres okołooperacyjny
Fresubin Protein Energy Drink ze składem
Fresubin Protein Energy DRINK
Choroby wieku podeszłego
supportan-drink
Supportan DRINK
Onkologia
Diben-DRINK
Diben Drink
Cukrzyca
fresubin-2-kcal-hp
Fresubin 2 kcal HP
dojelitowy

Zapisz się do newslettera

Nie przegap nowości na Żywienie ma znaczenie.
Bądź na bieżąco z wiedzą dotyczącą żywienia klinicznego.

Zgoda na przetwarzanie danych według polityki prywatności*