Jeden z najważniejszych ludzkich narządów – wątroba – składa się z komórek zwanych hepatocytami. Zlokalizowany jest w prawym podżebrzu, granicząc z przeponą, jelitami i żołądkiem. Wydziela substancję alkaliczną nazywaną żółcią, która odgrywa kluczową rolę w procesach trawienia i wchłaniania tłuszczy. Oprócz tego realizuje wiele funkcji związanych z syntezą, metabolizmem oraz magazynowaniem substancji.
Wątroba to największy gruczoł ludzkiego ciała – jej waga u osób dorosłych może osiągać nawet do 2 kg. Choć narząd ten na co dzień odpowiedzialny jest za prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu, pogorszenie samopoczucia najczęściej odczuwamy dopiero wówczas, gdy rozległość uszkodzeń tkanek wątroby osiągnie około 75%. Jak rozpoznać symptomy świadczące o jej niewydolności i w porę podjąć właściwe leczenie?
Prawidłowa praca wątroby jest bez wątpienia poważnym fundamentem dobrego samopoczucia człowieka. Co świadczy o zaburzeniach jej czynności? Początkowe objawy niewydolności wątroby mogą być praktycznie nieodczuwalne i opierają się na dyskomforcie związanym z trawieniem – występującym w szczególności po spożyciu obfitego, bogatego w tłuszcze posiłku. Wzdęcia, uczucie pełności czy nieprzyjemne odbijanie mogą jednak sygnalizować problemy trawienne mające różne podłoża. Po czym zatem poznać, że mają one związek właśnie z wątrobą? Najlepiej obserwować własne ciało zwracając szczególną uwagę na okoliczności, w jakich pojawia się dyskomfort.
Wspomniane wyżej sygnały występują przy lekkich schorzeniach wątroby – na szczęście w takich przypadkach organ najczęściej regeneruje się samoistnie, potrzebując na pełny powrót do formy około sześciu tygodni. Doraźne usuwanie objawów przy pomocy np. picia ziołowych naparów i herbat w zupełności wystarczy. Co jednak w przypadku, gdy dolegliwości nie ustępują przez dłuższy czas? Możemy wówczas mieć problem z niewydolnością wątroby.
Niewydolność wątroby objawia się za pomocą konkretnego zespołu symptomów. Należą do nich m.in.:
Osoba, która zauważyła takie symptomy u siebie, powinna natychmiast zgłosić się do lekarza – zaniedbywana niewydolność narządu pogłębia się bowiem z tygodnia na tydzień, mogąc przekształcić się w stan ostry, a nawet doprowadzić do trwałego uszkodzenia wątroby. Warto pamiętać o tym, że czas przebiegu ostrej niewydolności narządu wynosi średnio od 4 do 8 tygodni. Objawy stale się pogłębiają, dochodzi do nieodwracalnej, szybko postępującej martwicy tkanek.
Ostatnie stadium niewydolności prowadzi do kwasicy metabolicznej oraz śpiączki wątrobowej, co z kolei przeważnie kończy się śmiercią pacjenta. Należy zatem działać, dopóki dolegliwości są w miarę łagodne – wówczas chorobę z łatwością da się wyleczyć.
Cenną i wyjątkowo skuteczną bronią jest w tym przypadku zmiana sposobu żywienia. Z całą pewnością należy bezwzględnie unikać alkoholu oraz potraw smażonych w głębokim tłuszczu, wprowadzając w ich miejsce dania lekkostrawne, a także duże ilości wody. Można oczywiście pójść o krok dalej i zastosować konkretny, specjalistyczny jadłospis – w szczególności wskazana jest dieta ubogobiałkowa, czyli taka, która pozwala na spożycie maksymalnie 60 g białka dziennie. Oprócz nowego sposobu odżywiania warto wprowadzić również napary sporządzane z ziół posiadających właściwości regenerujące oraz wspomagające wydzielanie enzymów wątrobowych. Należą do nich m.in.: ostropest plamisty, karczoch zwyczajny czy mięta pieprzowa. Jeżeli dolegliwości są dokuczliwe, można wprowadzić ponadto leczenie farmakologiczne. Konieczne jest stałe monitorowanie parametrów krwi poprzez regularne wykonywanie pełnej morfologii.
W przypadku ostrej niewydolności wątroby, gdy stan chorego mimo leczenia stale się pogarsza, jedynym wyjściem jest przeszczep narządu. Nie jest to jednak gwarancja całkowitego powrotu do zdrowia, bowiem przeżywalność pacjentów poddanych transplantacji wynosi zaledwie 60%.
Warto zatem podjąć odpowiednie działania, zanim okaże się, że jest już za późno. Nawet gdy dolegliwości opisane powyżej występują u nas rzadko – należy obserwować organizm i zapamiętać sytuacje, w jakich się pojawiają. Jeśli objawy choroby wątroby występują często, mogą świadczyć o początkowej fazie niewydolności. Będzie to najlepszy moment, by umówić się na wizytę u lekarza hepatologa.
Należy mieć na uwadze również to, że „lepiej zapobiegać niż leczyć” i zadbać o odpowiednie działania profilaktyczne. Przede wszystkim, trzeba zawsze dokładnie myć ręce przed każdym posiłkiem oraz zaszczepić się przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby. Kluczem do sukcesu będzie również higieniczny tryb życia, zdrowa dieta oraz regularna aktywność fizyczna.
Serwis zywieniemazanczenie.pl ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Zamieszczone tu materiały w żadnej mierze nie zastępują profesjonalnej porady medycznej. Przed zastosowaniem się do treści medycznych znajdujących się w serwisie należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Zapisz się na newsletter Żywienie ma znaczenie i dowiaduj się o nowościach w naszym serwisie jako pierwszy.
Nie musisz wychodzić z domu, zamów nasze produkty z wygodną dostawą pod same drzwi.
Żywność specjalnego przeznaczenia należy stosować pod nadzorem lekarza.
