Opieka nad osobą starszą jest często prawdziwym wyzwaniem dla rodziny. Wymaga czasu, wysiłku, cierpliwości, a także pewnych umiejętności. Dlatego trzeba się do niej odpowiednio przygotować. O czym warto pamiętać opiekując się seniorem?
Osobę starszą trzeba uważnie słuchać i starać się ją zrozumieć. Osoba opiekująca się seniorem powinna pamiętać o tym, jak ważna jest spostrzegawczość, odporność na stres, znajomość zasad pierwszej pomocy, a także umiejętność radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Osoba starsza musi mieć pewność, że może liczyć na opiekuna i polegać na nim w każdej sytuacji. Opieka nad osobami starszymi nie jest łatwa i wymaga wiele cierpliwości, delikatności, ostrożności i zrozumienia dla potrzeb seniora. Na co dzień trzeba wziąć pod uwagę nie tylko stan zdrowia, ale też przyzwyczajenia, charakter i potrzeby seniora. Bardzo ważny będzie wzajemny szacunek. Starszej osobie trzeba poświęcić wiele uwagi, aby łatwo nam było zidentyfikować jej pragnienia. Wtedy wspólne życie będzie o wiele przyjemniejsze.
Pierwsza i podstawowa rzecz to monitorowanie stanu zdrowia seniora i reagowanie na każdą niepokojącą dolegliwość, a także pilnowanie, aby osoba starsza regularnie i w odpowiednich dawkach spożywała przepisane leki. Bardzo ważne jest wykonywanie badań diagnostycznych i regularne wizyty kontrolne u lekarza, który sprawdzi, czy przepisane leki działają prawidłowo i czy np. dawki leków nie należy zmienić. Warto jak najwięcej wiedzieć o chorobie seniora, aby potrafić mu pomóc w nagłych wypadkach.
Dbając o osobę starszą trzeba pomagać jej w codziennych czynnościach, które sprawiają jej trudność, takie jak np. poruszanie się, kąpiel czy spożywanie posiłków. Warto jednak tutaj pamiętać, aby seniora nie wyręczać we wszystkim i nie odbierać mu poczucia samodzielności. Aby seniorowi łatwiej było wykonywać codzienne czynności warto zamontować w łazience np. dodatkowe uchwyty ułatwiające wyjście z wanny czy korzystanie z toalety. Pomocne będą też np. antypoślizgowe maty i dodatkowe oświetlenie. Podczas kąpieli seniora należy pamiętać, aby dokładnie osuszać skórę i masować ją, aby pobudzić krążenie.
Bardzo ważne jest też, aby osoba starsza miała choć odrobinę prywatności. Dlatego dla seniora trzeba wygospodarować osobny pokój w domu. Ważne żeby otaczały go tam pamiątki, zdjęcia i przedmioty, do których ma sentyment. Jeśli osoba starsza zmieniła miejsce zamieszkania można postawić jej w pokoju np. część starych mebli, aby łatwiej było jej się zaaklimatyzować w nowym miejscu. W zależności od stanu zdrowia seniora pokój można wyposażyć w łóżko rehabilitacyjne czy materac przeciwodleżynowy. Pamiętajmy, aby chory miał zawsze do dyspozycji świeżą wodę, niezbędne lekarstwa, kule czy wózek inwalidzki, ułatwiające mu poruszanie się, a także telefon, aby w razie czego wezwać pomoc.
Na co dzień ważne jest także odpowiednie wsparcie i rozmowa z osobą starszą. Należy poświęcać jej swój wolny czas, chodzić na spacery, wspólnie rozwiązywać krzyżówki, czytać czy oglądać telewizję. To dobrze wpłynie na samopoczucie i stan zdrowia seniora. Każda osoba także starsza potrzebuje ciepła i zainteresowania ze strony innych osób, dlatego warto o to dbać na co dzień. Bardzo ważne jest dokładne zaplanowanie dnia, ułatwi to zarówno seniorowi, jak i opiekunowi codzienne funkcjonowanie i pozwoli na lepszą organizację. Dla osób starszych bardzo ważny jest stały rytm dnia. Do życia seniora warto wprowadzić zdrowe nawyki, takie jak odpowiednia ilość ruchu, snu czy właściwe odżywianie się. Odpowiednio zbilansowana dieta jest niezwykle ważna dla seniora.
Dieta osób starszych powinna być przede wszystkim lekkostrawna i dostarczać wszystkich potrzebnych składników odżywczych. Należy dbać o to, aby posiłki były świeże, a produkty naturalne. Należy unikać przetworzonej żywności, dań gotowych, tłustych i smażonych, fast foodów czy napojów gazowanych, a także soli i ostrych przypraw. Dieta musi spełniać trzy podstawowe warunki: różnorodny dobór produktów, regularność posiłków (4-5 małych porcji), a także ich odpowiednia kaloryczność (ok. 1750 kcal na dobę dla kobiet i 1950 kcal dla mężczyzn). Zawsze zwracajmy uwagę na przyzwyczajenia kulinarne naszego seniora i respektujmy je. Ważnym źródłem pożywienia w diecie osób starszych powinny być: ryby morskie, chude mięso i wędliny, tłuszcze roślinne czy orzechy. Posiłki ciężkostrawne np. na bazie fasoli, grzybów czy kapusty nie są wskazane ze względu na gorszą tolerancję i długie zaleganie w żołądku. Bardzo ważne jest również, żeby choć jeden posiłek był przygotowany na ciepło. Gdy występują zaparcia należy spożywać produkty zawierające błonnik, np. owoce suszone, soki warzywne, kasze (gryczana, jęczmienna), pełnoziarniste pieczywo razowe, graham, brązowy ryż czy przeciery. Zdecydowanie należy unikać przejadania się. Przy takich chorobach jak cukrzyca, niewydolność nerek, problemy z wątrobą czy np. schorzenia układu pokarmowego należy dietę odpowiednio zmodyfikować, zgodnie z zaleceniami lekarza. Aby zachęcić osobę starszą do jedzenia warto zadbać o smak pokarmów, wysoką jakość produktów i atrakcyjny wygląd dań. Apetyt seniora pobudzi też miłe towarzystwo przy stole.
Dieta seniora powinna być bogata w witaminy i minerały. W diecie powinien się znaleźć m.in. potas czy pożyteczne dla zdrowia kwasy tłuszczowe. Niezwykle ważne jest również dbanie o odpowiednią ilość białka w diecie, szczególnie tego pełnowartościowego, które znajduje się m.in. w chudym mięsie. Osoba starsza powinna spożywać ok. 1,5 g białka na kg masy ciała na dobę, a każdy z 3 głównych posiłków powinien być bogatobiałkowy. Niezwykle istotna w starszym wieku jest też odpowiednia dawka witamin. Przykładowo witaminy A, E i C są antyoksydantami, które chronią organizm przed powstawaniem wolnych rodników uszkadzających komórki. Niedobory tych witamin zwiększają ryzyko wielu chorób, m.in. chorób układu krążenia, nowotworów czy zaćmy. Głównym źródłem w diecie powinna też być witamina D, K, kwas foliowy oraz witaminy z grupy B. Należy także dbać o odpowiednią ilość wapnia i żelaza. Dlatego do podstawowych produktów spożywczych seniora powinny należeć jogurty naturalne, warzywa zielone czy nasiona roślin strączkowych. Ważne jest również spożywanie co najmniej 5 porcji warzyw i owoców oraz picie odpowiedniej ilości wody (nie mniej niż ok. 2000 ml/dzień). Do zaspokojenia pragnienia najlepiej używać wody niegazowanej o temperaturze około 15°C. Pomocą w żywieniu mogą też być dostępne na rynku suplementy diety dla osób starszych, dostarczające do organizmu odpowiednią ilość składników odżywczych, dostosowane do wieku i stanu zdrowia pacjenta. Dietę seniora można wspierać odżywkami medycznymi, takimi jak Fresubin Protein Energy DRINK. W skład doustnych odżywek medycznych wchodzą naturalne składniki w łatwo przyswajalnej postaci, będące źródłem wysokiej jakości białka, tłuszczy, węglowodanów oraz witamin i składników mineralnych, jak np. witaminy z grupy B, D, żelazo, magnez czy cynk. Fresubin Protein Energy DRINK może zastąpić posiłek będąc uzupełnieniem codziennej diety (wówczas należy spożywać od 1 do 2 butelek dziennie) lub być jedynym źródłem żywienia w ciągu dnia (należy wówczas spożywać 5 – 7 butelek). Fresubin jest dietą bardzo dobrze tolerowaną przez przewód pokarmowy, a dodatkowo jest też wysoko oceniany przez pacjentów pod względem smakowym.
Bez wątpienia opieka nad osobą starszą nie jest łatwa, zwłaszcza jeśli opiekujemy się najbliższą nam osobą np. rodzicem, co dodatkowo utrudnia silna więź emocjonalna. Jednak jeśli wiemy, jak odpowiednio zadbać o seniora, wspólne życie będzie satysfakcjonujące, zarówno dla osoby starszej, jak i opiekuna.
Serwis zywieniemazanczenie.pl ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Zamieszczone tu materiały w żadnej mierze nie zastępują profesjonalnej porady medycznej. Przed zastosowaniem się do treści medycznych znajdujących się w serwisie należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Zapisz się na newsletter Żywienie ma znaczenie i dowiaduj się o nowościach w naszym serwisie jako pierwszy.
Nie musisz wychodzić z domu, zamów nasze produkty z wygodną dostawą pod same drzwi.
Żywność specjalnego przeznaczenia należy stosować pod nadzorem lekarza.
Nie przegap nowości na Żywienie ma znaczenie.
Bądź na bieżąco z wiedzą dotyczącą żywienia klinicznego.