Pomoc i prawidłowe żywienie dla osób przewlekle chorych – zakłady opiekuńczo-lecznicze i domy pomocy społecznej
Osoby przewlekle chore mogą potrzebować całodobowej opieki – w zapewnieniu jej pomogą takie instytucje jak DPS czy ZOL. Wspierając chorego w walce o zdrowie, warto zwrócić szczególną uwagę na umożliwienie mu dostępu do zbilansowanej diety, która pozwoli zapobiec niedożywieniu i jego konsekwencjom.
Czym są choroby przewlekłe?
Czym dokładnie jest choroba przewlekła? Jak sama nazwa wskazuje, jest to długotrwałe schorzenie, w którym zmiany chorobowe rozwijają się stosunkowo wolno. Trzeba jednak pamiętać, że choroby przewlekłe mogą mocno różnić się między sobą, np. rokowaniami, stałym lub nawracającym charakterem, stopniem utrudnienia codziennego funkcjonowania. Dlatego warto przyjąć definicję mówiącą o tym, że z chorobą przewlekłą mamy do czynienia przy występowaniu co najmniej jednej z poniższych cech:
- długotrwały przebieg,
- trudności z jednoznacznym określeniem przebiegu, etiologii i leczenia choroby,
- jej przejście skutkuje powstaniem dysfunkcji lub niepełnosprawności,
- wymaga korzystania ze specjalistycznej rehabilitacji, opieki, obserwacji bądź nadzoru.
Różnice między domem pomocy społecznej (DPS) a zakładem opiekuńczo-leczniczym (ZOL)
Osoby przewlekle chore często wymagają całodobowej specjalistycznej opieki. Nie zawsze mamy możliwość, by zająć się takim członkiem rodziny samodzielnie bądź umieścić go w prywatnym ośrodku. Warto wiedzieć, jakie opcje wsparcia zapewnia nam państwo, pamiętając jednocześnie, że rozwiązania te również są odpłatne.
Pierwszą możliwością jest umieszczenie osoby przewlekle chorej w domu pomocy społecznej (DPS) – istnieją różne rodzaje takich ośrodków, przeznaczone np. dla osób starszych, niepełnosprawnych, chorych fizycznie lub psychicznie. Procedurę rozpoczyna zgłoszenie się do ośrodka pomocy społecznej, odpowiedniego dla miejsca zamieszkania bądź pobytu. Wniosek złożyć może sama osoba chora, a także jej najbliżsi, np. opiekunowie, rodzice czy opiekunowie prawni w przypadku osób ubezwłasnowolnionych.
Kolejną opcją zapewniającą całodobową stacjonarną opiekę osobom przewlekle chorym jest zakład opiekuńczo-leczniczy (ZOL). Placówki te tworzone są z myślą o osobach potrzebujących stałej kontroli lekarskiej, pielęgnacji i rehabilitacji, a jednocześnie niewymagających już hospitalizacji – dotyczy to pacjentów niesamodzielnych i o stanie zdrowia kwalifikującym ich do takiego pobytu. Celem umieszczenia w zakładzie opiekuńczo-leczniczym jest przywrócenie sprawności psychicznej i fizycznej, a w rezultacie powrót chorego do normalnego funkcjonowania. Skierowanie do zakładu opiekuńczo-leczniczego wystawia lekarz pierwszego kontaktu (gdy pacjent przebywa w domu) lub szpital (gdy pacjent jest hospitalizowany). W ZOL-u przebywać można do czasu poprawy zdrowia (uzyskania powyżej 40 pkt w skali Barthel).
Wymagania żywieniowe osób przewlekle chorych – na co zwrócić uwagę?
Odpowiednio zbilansowana dieta ma szczególne znaczenie w przypadku walki z przewlekłą chorobą. Trwające latami zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu, połączone z długotrwałym zażywaniem czasami bardzo silnych leków, prowadzić mogą do wyniszczenia i problemów z metabolizmem. Osoby przewlekle chore mogą mieć poważne kłopoty z wchłanianiem poszczególnych składników odżywczych, często cierpią z powodu niedoborów witamin i minerałów, czy też borykają się z nietolerancjami pokarmowymi.
Brak odpowiedniej diety w połączeniu z trwającą długo chorobą prowadzić mogą do niedożywienia, które z kolei wiąże się pogorszeniem stanu chorego. Badania dowodzą, że prawidłowa dieta wspiera skuteczne leczenie, przyspiesza gojenie się ran, a w razie hospitalizacji pomaga skrócić czas jej trwania.
W żywieniu osób przewlekle chorych kluczowe jest dostarczanie odpowiedniej ilości wszystkich składników odżywczych: przede wszystkim białka i będących podstawowym źródłem energii węglowodanów, ale także pochodzących z właściwych źródeł tłuszczów. Niezbędne jest zapewnianie witamin i minerałów, nie można zapominać również o regularnym nawadnianiu organizmu.
Oto na co zwrócić uwagę przy żywieniu przewlekle chorych:
| Czego należy unikać? | Produkty ciężkostrawne, np. smażone (szczególnie w głębokim tłuszczu), bardzo tłuste, warzywa strączkowe. |
|---|---|
| Ile posiłków należy spożywać? | Zaleca się jedzenie niewielkich porcji, za to stosunkowo często. U osób bez apetytu warto stosować wysokoenergetyczne posiłki – często, ale w bardzo małych porcjach. |
| Czy można jeść cukier? | Wskazane jest w miarę możliwości unikanie cukru, który może wpływać negatywnie na trawienie, podrażniać błonę śluzową przewodu pokarmowego czy pogarszać samopoczucie poprzez wahania poziomu cukru we krwi. |
Żywienie medyczne osób przewlekle chorych – Fresubin Protein Drink
Osoby przewlekle chore są szczególnie narażone na niedożywienie i związane z nim zagrożenia – ryzyko powikłań, problemy z gojeniem się ran, niską skuteczność leczenia i pogorszone samopoczucie. Sięgając po starannie zbilansowane dietetyczne środki spożywcze i żywność specjalnego przeznaczenia medycznego, zwiększamy szanse chorego na skuteczną walkę z chorobą.
Z myślą o pacjentach ze zwiększonym zapotrzebowaniem na białko i energię powstał Fresubin Protein Drink – idealny dla osób zagrożonych niedożywieniem lub niedożywionych. Sprawdza się doskonale u chorych z ograniczeniami w przyjmowaniu płynów, a ze względu na brak błonnika, glutenu i laktozy okazuje się optymalnym rozwiązaniem w przypadku różnych nietolerancji pokarmowych. Fresubin Protein Drink stosować można jako jedyne źródło pożywienia bądź w żywieniu uzupełniającym – dostępność różnych smaków i formuła „gotowy do użycia” zapewniają komfort pacjentom i ich opiekunom.
Zapewnienie odpowiedniej opieki osobie przewlekle chorej to poważne wyzwanie. Nie zapominajmy, że jednym z kluczowych elementów walki z chorobą jest właściwa dieta – wysokiej jakości żywność specjalnego przeznaczenia medycznego zapewni odpowiednią ilość białka i innych ważnych składników w diecie.
Serwis zywieniemazanczenie.pl ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Zamieszczone tu materiały w żadnej mierze nie zastępują profesjonalnej porady medycznej. Przed zastosowaniem się do treści medycznych znajdujących się w serwisie należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
