Nie ma metody leczenia, która nie jest obarczona powikłaniami. Niestety w trakcie leczenia żywieniowego, także pozajelitowego może wystąpić wiele z nich. Przestrzegając zasad i procedur personel medyczny dąży do zminimalizowania ilości powikłań.
Ze względu na złożoność żywienia pozajelitowego powikłania mogą być związane z:
Zakładaniem i użytkowaniem dostępu naczyniowego (m.in.: nieprawidłowe założenie cewnika naczyniowego skutkujące odmą, perforacją opłucnej i osierdzia, krwiaki w miejscu wkłucia, zator powietrzny, uszkodzenia nerwów, krwawienia, nakłucie tętnicy, zator cewnikiem, pękniecie cewnika)
Zakażeniem i zmianami zakrzepowymi związanymi z cewnikiem (zakażenia odcewnikowe, zakrzepica żylna)
Nieprawidłowym przygotowaniem i podażą mieszaniny odżywczej (zapalenie naczyń, zbyt szybka podaż mieszaniny powodująca złe samopoczucie, skażenie mieszaniny skutkujące posocznicą)
Nieprawidłowościami metabolicznymi, są to np:
Właściwe i indywidualne planowanie podaży mieszaniny odżywczej, zwykle zaczynane od mniejszych dawek, wprowadzane po przygotowaniu pacjenta do leczenia żywieniowego pozwala znacznie zminimalizować liczbę powikłań metabolicznych, a przestrzeganie zasad higieny pracy z mieszaniną odżywczą i dostępem naczyniowym pozwala zmniejszyć ilość powikłań związanych z zakażeniami.
Zakażenia są najczęstszymi powikłaniami u chorych żywionych pozajelitowo. Po pierwsze, o czym zbyt często zapominamy, niedożywienie samo z siebie sprzyja różnym infekcjom, w tym zakażeniom szpitalnym (nosokomialnym). Jednoznacznie wykazano, że postępujące niedożywienie sprzyja infekcjom górnego układu oddechowego (w tym nawracającym zapaleniom płuc), nawracającym infekcjom dróg moczowych, zakażeniom ropnym ran. W znacznej mierze grupa chorych niedożywionych często hospitalizowanych w różnych jednostkach chorobowych jest skolonizowana patogenami szpitalnymi. Są to chorzy z obniżoną odpornością, często anergiczni. Różnego rodzaju zakażenia wikłają i wydłużają hospitalizację w tej grupie stając się przyczyną większej zachorowalności i śmiertelności. Szczególnie dotyczy to grup niedożywionych seniorów, pacjentów oddziałów zabiegowych, onkologicznych czy intensywnej terapii.
Z drugiej strony problem zakażeń, w tym szpitalnych jest nierozerwalnie związany z samym leczeniem żywieniowym i niestety, w przerażającej większości jest to wynik błędów ze strony personelu medycznego. Jest to jeden z powodów, dla którego bezwzględnie należy przyjąć, że leczenie żywieniowe wymaga odpowiedniej wiedzy i doświadczenia i powinno być realizowane przez wyspecjalizowany personel medyczny.
Ogólne i miejscowe zakażenia jako powikłanie żywienia enteralnego, niezależnie od rodzaju zgłębnika i diety są w przeważającej mierze (nawet do 70%) wynikiem błędu pielęgniarskiego. Zakażenia diety przemysłowej, a także nieprawidłowe pielęgnowanie chorego i dostępu do żywienia (lub zaniechanie takiego postępowania) prowadzi do zakażenia sprzętu i kolonizacji dostępu (formowanie biofilmu), zmiany flory bakteryjnej przewodu pokarmowego / przerost patologicznej. Efektem tego są biegunki, zakażenia zatok, ucha środkowego, przyzębia, zapalenia płuc / w tym zachłystowe – m.in. zakażoną dietą/, zakażenia krwi (bakteryjne, posocznice), a nawet kolonizacja narządowa (np. bakteryjne zapalenie wsierdzia). Miejscowe zakażenia będące skutkiem złej pielęgnacji lub (rzadziej) wtórnej do niedożywienia chorego anergii: to zapalenie miejsca wprowadzenia zgłębnika i zakażenie wokół gastrostomii, mikrojejeunstomii. Obserwowano ropne zapalenia kanałów stomijnych, ropnie i przetoki. Zła implantacja zgłębnika (w tym zakażonego) może prowadzić do zapalenia zatok, nosa, ucha, zacieku i zapalenia otrzewnej.
Powikłania infekcyjne w żywieniu pozajelitowym mają wiele aspektów. Zakażenie żył obwodowych występuje w przypadku nieumiejętnego prowadzenia obwodowego żywienia pozajelitowego. W przypadku żywienia pozajelitowego stosowanego drogą żył centralnych przez cewnik centralny do częstych powikłań należą tzw. zakażenia związane z cewnikiem (zakażenie miejsca wkłucia cewnika, tunelu podskórnego cewnika, odcewnikowe zakażenia uogólnione, zakażenie tunelu skórnego lub portu, kolonizacja bakteryjna lub grzybicza cewnika).W wszystkie stanowią stan zagrożenia życia dla chorego, a na szczególna uwagę zasługują posocznice, w tym grzybicze oraz kolonizacje narządowe (bakteryjne zapalenie wsierdzia).
Powikłania te nie tylko uniemożliwiają dalsze leczenie żywieniowe, ale wydłużają chorobowość, zwiększają śmiertelność i znacznie podnoszą koszty leczenia .
Serwis zywieniemazanczenie.pl ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Zamieszczone tu materiały w żadnej mierze nie zastępują profesjonalnej porady medycznej. Przed zastosowaniem się do treści medycznych znajdujących się w serwisie należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Zapisz się na newsletter Żywienie ma znaczenie i dowiaduj się o nowościach w naszym serwisie jako pierwszy.
Nie musisz wychodzić z domu, zamów nasze produkty z wygodną dostawą pod same drzwi.
Żywność specjalnego przeznaczenia należy stosować pod nadzorem lekarza.
