Dwunastnica to narząd będący częścią przewodu pokarmowego, który wychodzi z żołądka i stanowi początkowy odcinek jelita cienkiego. Dwunastnica jest zarówno istotnym elementem układu pokarmowego, jak i ważnym gruczołem trawiennym – następuje w niej absorpcja składników odżywczych z pożywienia, a także mieszanie miazgi pokarmowej z sokiem trzustkowym, żółcią oraz wydzieliną gruczołów dwunastniczych Brunnera i gruczołów jelitowych Lieberkühna. W przypadku wystąpienia raka dwunastnicy lub związanej z nim konieczności usunięcia tego narządu procesy trawienne ulegają poważnemu zaburzeniu.
Wyróżniamy kilka rodzajów nowotworów dwunastnicy:
Z reguły nowotwory jelita cienkiego rozwijają się niemal bezobjawowo. Z tego powodu często są one rozpoznawane w zaawansowanym stadium, co utrudnia wdrożenie skutecznego leczenia. Nieco inaczej jest jednak w przypadku raka dwunastnicy – wczesne objawy są bardziej specyficzne niż przy nowotworach zlokalizowanych w innych odcinkach jelita cienkiego. Do najczęstszych objawów raka dwunastnicy zalicza się:
Choć przyczyny rozwoju nowotworów jelita cienkiego nie zostały dokładnie poznane, istnieje grupa czynników predysponujących do zachorowania na raka dwunastnicy. Są to między innymi:
Obecnie jedną z głównych metod diagnostycznych stosowanych przy podejrzeniu nowotworu jest gastroduodenoskopia, czyli wziernikowanie dwunastnicy. To rodzaj poszerzonej gastroskopii, polegający na wprowadzeniu sondy do dwunastnicy przez jamę ustną, przełyk i żołądek. W trakcie badania lekarz może ocenić wygląd błony śluzowej narządu, a w razie zidentyfikowania niepokojących zmian pobierana jest próbka do badania histopatologicznego. Jeśli zostanie rozpoznany nowotwór dwunastnicy, wykonuje się dodatkowo badania obrazowe wątroby i płuc w celu potwierdzenia lub wykluczenia przerzutów odległych.
Ze względu na to, że rak dwunastnicy jest rzadko występującą chorobą, brakuje szerokich badań, które pozwoliłyby porównać skuteczność konkretnych schematów leczenia. Wiadomo jednak, że szanse na całkowite wyleczenie daje rozległa resekcja chirurgiczna obejmująca również usunięcie okolicznych węzłów chłonnych. Jako że budowa anatomiczna dwunastnicy jest w znacznym stopniu odmienna od pozostałych części jelita cienkiego, możliwe do wykonania są dwie operacje:
Rzadko natomiast wykorzystuje się chemioterapię i radioterapię – niekiedy stosuje się te metody przed lub po wykonaniu operacji w celu oczyszczenia zajętego przez chorobę obszaru z komórek nowotworowych lub usunięcia ich pozostałości niewidocznych gołym okiem.
Zdrowa, odpowiednio zbilansowana dieta jest bardzo ważnym elementem leczenia każdej choroby nowotworowej, w tym raka dwunastnicy. Pacjenci, u których zastosowano leczenie chirurgiczne, przez pierwsze dni po operacji są odżywiani dożylnie, po czym wdraża się dietę płynną. Należy przy tym zadbać, by posiłki zapewniały podaż wszelkich niezbędnych substancji odżywczych.
Pomocne w tym będą doustne suplementy pokarmowe w formie płynów, takie jak Supportan DRINK. Preparat zawiera duże ilości białka, energii i kwasów tłuszczowych omega-3, na które organizm walczący z nowotworem zgłasza szczególne zapotrzebowanie. W okresie okołooperacyjnym do diety watro też włączyć Fresubin Jucy DRINK, który dostarcza do organizmu łatwo przyswajalną porcję energii. Na kolejnych etapach rekonwalescencji jadłospis można wzbogacić o lekkostrawne pokarmy stałe. Jeśli chory skarży się na brak apetytu czy zaburzenia smaku – co jest częstym skutkiem ubocznym leczenia – w celu zapewnienia niezbędnych substancji odżywczych, także warto sięgnąć po wspomniane już płynne suplementy pokarmowe.
Rokowania przy nowotworze dwunastnicy nie są zbyt dobre – kolejnych pięć lat od diagnozy przeżywa średnio nieco mniej niż połowa pacjentów. Szanse na powrót do zdrowia maleją w przypadku stwierdzenia przerzutów do węzłów chłonnych. Najgorsze rokowania dotyczą osób, u których zaobserwowano przerzuty do narządów odległych.
Rak dwunastnicy jest jednym z rodzajów nowotworów jelita cienkiego. Choć występuje bardzo rzadko, z uwagi na pełnione przez ten narząd funkcje oraz jego położenie, stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia i życia. Z tego powodu nie należy bagatelizować jakichkolwiek niepokojących objawów, a w razie ich wystąpienia trzeba niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Zapisz się na newsletter Żywienie ma znaczenie i dowiaduj się o nowościach w naszym serwisie jako pierwszy.
Nie musisz wychodzić z domu, zamów nasze produkty z wygodną dostawą pod same drzwi.
Żywność specjalnego przeznaczenia należy stosować pod nadzorem lekarza.
