Rak krtani jest jednym z najczęściej spotykanych nowotworów zlokalizowanych w głowie czy szyi. Statystyki podają, że nawet 4% wszystkich nowotworów, jakich doświadczają w Polsce mężczyźni, to właśnie rak krtani. Objawy tej choroby są dość wyraziste, a diagnostyka przebiega szybko. Dowiedz się, jakie są rodzaje raka krtani, rokowania po diagnozie i kto należy do grupy ryzyka.
Nowotwór krtani jest jednym z najczęściej stwierdzanych w Polsce. Do jego występowania przyczynia się przede wszystkim tryb życia: palenie tytoniu i picie alkoholu kilkukrotnie zwiększa ryzyko zachorowania. Warto pamiętać, że rak krtani nie jest tym samym, co rak przełyku. Bywa jednak, że często mu towarzyszy.
Rak krtani to ogólna nazwa nowotworów dotykających tego narządu. Pośród nich rozróżnia się:
Objawy raka krtani to przede wszystkim uporczywa, utrzymująca się dłużej niż kilka tygodni chrypka. Dodatkowo także:
Rak krtani rozwija się na skutek uszkodzeń tkanki, do jakich dochodzi np. pod wpływem długotrwałego wdychania dymu papierosowego (aktywnie i biernie!), spożywania alkoholu czy wdychania toksycznych oparów. Uszkodzenie narządu może powstawać także ze względu na intensywne jego użytkowanie (np. ciągłe mówienie, śpiewanie) czy ostre infekcje.
Nie ma zbyt wielu nowotworów tak łatwych do wykrycia jak rak krtani. Objawy zewnętrzne są na tyle widoczne dla specjalisty, że diagnoza następuje stosunkowo szybko. Najpierw lekarz laryngolog przeprowadza badanie fizykalne: palpacyjne szyi i laryngologiczne. W trakcie tych badań możliwe jest sprawdzenie, jak duże są zmiany nowotworowe, a także pobranie próbek do badania histopatologicznego.
Niezbędnymi badaniami pogłębiającymi diagnozę i umożliwiającymi stworzenie planu leczenia są USG krtani, rezonans magnetyczny i tomografia komputerowa.
Kogo najczęściej dotyka rak krtani? Przyczyny tego nowotworu są dość dobrze poznane i zalicza się do nich przede wszystkim palenie papierosów i nadużywanie alkoholu. To jednak nie wyczerpuje listy najczęstszych przyczyn – co ciekawe, tendencję do rozwoju guza krtani mają również osoby, które zaniedbały przewlekłe zapalenie tego narządu. W grupie ryzyka nowotworu krtani są również osoby na co dzień pracujące z takimi toksycznymi i niebezpiecznymi substancjami jak azbest czy uran, dodatkowo również wszyscy ci, którzy doznali uszkodzeń krtani, np. poprzez oparzenie.
Do grup zawodowych, które są wyjątkowo narażone na ten typ nowotworu zalicza się nauczycieli i inne osoby pracujące głosem, jak np. śpiewacy. Warto wiedzieć, że rak krtani może być także powodowany przez brodawczaka krtani – wirusa wywołującego infekcję narządu.
Mężczyźni częściej niż kobiety (stosunek 10:1) słyszą diagnozę raka krtani. Wiek pacjentów leczonych z powodu tego nowotworu to przedział 40-60 lat.
Każdy nowotwór leczony jest indywidualnie w sposób dobrany do pacjenta – wyjątkiem od tej reguły nie jest rak krtani. Ile się żyje po usłyszeniu diagnozy o tej chorobie zależy głównie od tego, w jakim stadium został wykryty nowotwór, czy leczenie zostało odpowiednio dobrane do stopnia zmian, a także czy nastąpiły przerzuty do innych organów (w szczególności: węzłów chłonnych).
W najbardziej zaawansowanym stadium nowotwór krtani wymaga przeprowadzenia jej chirurgicznego usunięcia (tzw. laryngektomii). W takim przypadku najczęściej usuwane są również sąsiadujące z krtanią węzły chłonne, a pacjent może niemal całkowicie utracić głos. W ramach operacji wykonywana jest również tracheostomia, czyli wyprowadzenie tchawicy na przednią część szyi.
Nowotwór wcześniej wykryty i mniej zaawansowany pozwala na jedynie częściowe usunięcie krtani, a konkretnie zmienionej chorobowo struny głosowej. Po takiej operacji chory dysponuje głosem, ale specyficznie zmienionym.
Pacjenci onkologiczni to grupa osób, która szczególnie powinna dbać o swoją dietę. Większość osób chorujących na nowotwory doświadcza różnego typu zaburzeń łaknienia o podłożu zarówno psychicznym, jak i fizycznym. W przypadku pacjentów z rakiem krtani często pojawia się dysfagia, która jest skutkiem rozwoju guza, uniemożliwiającego naturalne funkcjonowanie przełyku. U takich osób pomocna okazuje się specjalistyczna dieta płynna i półpłynna, zawierająca wszystkie niezbędne dla zdrowia makro i mikroelementy. Tego typu produkty medyczne jak Fresubin czy Supportan są łatwe do przełknięcia. Ich dodatkowym plusem jest fakt, że są gęste odżywczo – tzn. że w małej objętościowo porcji znajduje się duża dawka kalorii i substancji odżywczych. Pomagają one zapobiegać niedożywieniu, a jest ono jednym z największych wrogów pacjentów onkologicznych.
Niedożywienie znacznie obniża odporność organizmu, osłabia jego naturalne mechanizmy odporne i kilkukrotnie zwiększa ryzyko wystąpienia skutków ubocznych leczenia onkologicznego. Specjaliści przestrzegają, aby od pierwszych dni po diagnozie dbać o odpowiednią podaż składników odżywczych głównie przy użyciu specjalistycznej diety płynnej. W skrajnych przypadkach konieczne jest żywienie dojelitowe, które wprowadzane jest na zlecenie lekarza prowadzącego.
Pacjenci z rakiem gardła po przebytej operacji również potrzebują odpowiedniego wsparcia dietetycznego. Organizm w trakcie rekonwalescencji wymaga dodatkowej dawki kalorii i wartościowego białka oraz witamin i minerałów. Zwiększenie kaloryczności tradycyjnych posiłków można osiągnąć poprzez dodawanie do nich specjalistycznych preparatów, takich jak Fresubin Protein Powder.
W razie jakichkolwiek wątpliwości dotyczących prawidłowego odżywiania pacjentów onkologicznych warto zasięgnąć opinii lekarza prowadzącego, jak również specjalizującego się we wspieraniu pacjentów onkologicznych dietetyka klinicznego.
Warto wiedzieć, że nowotwór krtani ma stosunkowo dobre rokowania w porównaniu do guzów innych narządów szyi czy głowy. Odsetek wyleczonych osób sięga nawet 95%, warunkiem jest jednak wykrycie choroby we wczesnym stadium oraz podjęcie skutecznego leczenia. Nie jest ono jednak możliwe bez zapewnienia kompleksowej opieki choremu – w tym zadbania o prawidłową podaż kaloryczną i niedopuszczenie do niedożywienia pacjenta.
Zapisz się na newsletter Żywienie ma znaczenie i dowiaduj się o nowościach w naszym serwisie jako pierwszy.
Żywność specjalnego przeznaczenia należy stosować pod nadzorem lekarza.
Copyright Żywienie ma znaczenie 2021. Wszystkie prawa zastrzeżone.
