Otrzewna to błona surowicza, która pokrywa od wewnątrz ścianę jamy brzusznej oraz znajdujące się w niej narządy: żołądek, część dwunastnicy, jelito cienkie, większość jelita grubego i górną część odbytnicy, część pęcherza moczowego, macicę i jajniki, wątrobę oraz śledzionę. Powierzchnia otrzewnej wynosi 1,5-2 mkw. co odpowiada wielkości zewnętrznej powierzchni ciała człowieka.
Pod pojęciem nowotwory otrzewnej kryje się grupa pierwotnych i wtórnych nowotworów, których cechą wspólną jest rozsiew wewnątrzotrzewnowy odbywający się drogą cyrkulacji płynu otrzewnowego. Przerzuty do otrzewnej mogą dawać między innymi:
Jednym z nowotworów otrzewnej jest śluzak rzekomy otrzewnej. To rzadko występująca, ale groźna choroba, która może prowadzić do powikłań stanowiących zagrożenie dla życia. Śluzak rzekomy otrzewnej to nowotwór wtórny, w przebiegu którego dochodzi do gromadzenia się dużej ilości galaretowatego śluzu w obrębie jamy brzusznej. Choroba charakteryzuje się też obecnością na powierzchni otrzewnej komórek nabłonkowych produkujących śluz. Ten rak otrzewnej najczęściej wywodzi się z nowotworów wyrostka robaczkowego lub jajnika.
Wśród objawów śluzaka rzekomego otrzewnej wymienia się:
Pierwotny rak otrzewnej wywodzi się bezpośrednio z otrzewnej, natomiast wtórny – jest wynikiem przerzutu nowotworowego. Najczęściej dochodzi do niego w sytuacji, gdy choroba obejmuje całą ścianę narządu, w którym powstał guz, z naciekaniem otrzewnej pokrywającej ten narząd. Wtórny rak otrzewnej może być także spowodowany przechodzeniem komórek nowotworowych z przeciętych naczyń chłonnych, gdy przerzuty nowotworu znajdują się w węzłach chłonnych.
W początkowym stadium rozwoju nowotwory otrzewnej zwykle dają skąpe, niespecyficzne objawy. W związku z tym rak otrzewnej często jest wykrywany przypadkowo, na przykład podczas otwarcia jamy brzusznej wykonywanego w trakcie operacji wyrostka robaczkowego przy podejrzeniu ostrego stanu zapalnego. By potwierdzić lub wykluczyć nowotwór otrzewnej przeprowadza się badania obrazowe jamy otrzewnej – USG oraz tomografię komputerową jamy brzusznej.
W zależności od rodzaju nowotworu, przy raku otrzewnej stosuje się przede wszystkim:
Przy całkowitej cytoredukcji zaleca się dodatkowo wdrożenie dootrzewnowej chemioterapii perfuzyjnej w hipertermii, czyli podwyższonej temperaturze. Metoda ta znana jest jako HIPEC, co jest skrótem od Hyperthermic IntraPEritoneal Chemotherapy. Wykonuje się ją jako uzupełnienie zabiegu cytoredukcyjnego w celu zniszczenia pozostałych w jamie otrzewnej komórek nowotworowych lub drobnych ognisk nowotworu. Płyn wykorzystywany do perfuzji jamy otrzewnej ma podwyższoną temperaturę, dzięki czemu uszkadza komórki nowotworowe, a ponadto wzmacnia efekt leczniczy leków przeciwnowotworowych (cytostatyków).
Zdrowa, prawidłowo zbilansowana dieta odgrywa bardzo istotną rolę na każdym etapie leczenia onkologicznego. Dieta osoby chorej na raka otrzewnej powinna być lekkostrawna oraz zapewniać odpowiednią podaż białka, energii i płynów. Niestety w przypadku pacjentów onkologicznych często występującym problemem jest brak apetytu i łaknienia, którego konsekwencją mogą być nadmierna utrata wagi, niedożywienie, a nawet kacheksja nowotworowa.
W takiej sytuacji dobrym rozwiązaniem jest włączenie do diety chorego doustnych suplementów pokarmowych w formie płynów, które stosuje się jako żywienie uzupełniające. Pomagają one spełnić zapotrzebowanie organizmu na białko, tłuszcze, węglowodany, witaminy i minerały, wspierając proces leczenia. W gamie tego typu preparatów znajdziemy między innymi Supportan DRINK zawierający białko, energię i kwasy tłuszczowe omega-3. W diecie chorujących na nowotwory sprawdzają się również Fresubin Jucy DRINK czy Fresubin Energy DRINK, które dostarczają łatwo przyswajalną porcję energii, więc są szczególnie polecane w okresie okołooperacyjnym.
Rokowania przy raku otrzewnej zależą w znacznej mierze od stopnia zaawansowania nowotworu – im szybciej zostanie on wykryty, tym większa jest szansa na wyleczenie, Przykładowo w przypadku śluzaka rzekomego otrzewnej zdiagnozowanego we wczesnym stadium rozwoju, po zastosowaniu całkowitej cytoredukcji i HIPEC, wyleczenie jest możliwe u nawet 95% pacjentów. Gorsze rokowania dotyczą guzów złośliwych – w takiej sytuacji trzyletnie przeżycie po cytoredukcji i dootrzewnowej chemioterapii wynosi już około 40%.
Nowotwory otrzewnej to grupa nowotworów, których główną cechą jest rozsiew wewnątrzotrzewnowy. Choć nie występują one często, mogą stanowić poważne zagrożenie i prowadzić do powikłań. Wcześnie rozpoznany rak otrzewnej jest jednak w większości przypadków wyleczalny – dlatego tak istotne jest konsultowanie z lekarzem wszelkich niepokojących objawów i wykonywanie niezbędnych badań diagnostycznych.
Zapisz się na newsletter Żywienie ma znaczenie i dowiaduj się o nowościach w naszym serwisie jako pierwszy.
Nie musisz wychodzić z domu, zamów nasze produkty z wygodną dostawą pod same drzwi.
Żywność specjalnego przeznaczenia należy stosować pod nadzorem lekarza.
Nie przegap nowości na Żywienie ma znaczenie.
Bądź na bieżąco z wiedzą dotyczącą żywienia klinicznego.