Rak szyi to ogólne określenie, którym opisuje się nowotwory występujące w obrębie szyi. Częściej można spotkać się z pełną nazwą – nowotwory głowy i szyi. Termin ten stosuje się w odniesieniu do wszystkich nowotworów zlokalizowanych w obrębie głowy i szyi, z wyłączeniem raka mózgu i gałki ocznej. Choroby klasyfikuje się do jednej grupy, ponieważ rozwijają się w podobny sposób i dają zbliżone objawy – początkowo sugerujące przeziębienie, co utrudnia i opóźnia postawienie diagnozy na wczesnym etapie.
Choroby zaliczane do grupy nowotworów głowy i szyi to między innymi:
Nowotwór szyi zwykle daje niespecyficzne objawy, które mogą nasuwać skojarzenia z innymi, niegroźnymi schorzeniami czy infekcjami. Pierwsze objawy raka szyi często przypominają przeziębienie, alergię czy refluks żołądkowy, przez co nierzadko są bagatelizowane. Jakie symptomy mogą sugerować rozwój jednego z nowotworów głowy i szyi?
Lokalizacja nowotworu
Objawy
Gardło
ból przy przełykaniu, uczucie obecności ciała stałego, owrzodzenie, naciek, krwawienia, guzek na szyi
Krtań
utrzymująca się chrypka, ból, trudności w przełykaniu, duszność
Jama ustna
owrzodzenie, naciek, dolegliwości bólowe przy jedzeniu, ograniczenie ruchomości języka
Język
ból w czasie połykania promieniujący do ucha, trudności w przeżuwaniu i połykaniu pokarmów, kłopoty z mową, ograniczenie ruchomości języka, nieprzyjemny zapach z ust, kaszel, chrypka
Nos
nasilające się trudności w oddychaniu przez nos – szczególnie po jednej stronie, niedrożność w jednym przewodzie nosowym, nawracające krwawienia z jednego przewodu nosowego, zgrubienie bądź wybrzuszenie widoczne w okolicy nosa
Kiedy więc należy zgłosić się do lekarza? Do specjalisty powinniśmy niezwłocznie udać się, jeśli zauważymy jeden z poniższych objawów, utrzymujący się przez okres 3 tygodni:
Z danych Światowej Organizacji Zdrowia wynika, że rak głowy i szyi to siódmy najczęściej występujący nowotwór na świecie. Rocznie notuje się około 600 tysięcy nowych przypadków – w Polsce stanowią one około 8% wszystkich nowotworów u mężczyzn i 5% u kobiet, choć zdaniem lekarzy dane te są zaniżone. Co więcej, rak głowy i szyi jest diagnozowany coraz częściej – w ciągu 10 lat liczba rozpoznanych przypadków w Polsce wzrosła o 25%.
Wśród głównych przyczyn raka szyi i głowy wymienia się palenie papierosów oraz nadmierne spożywanie alkoholu. W ostatnim czasie obserwuje się jednak zmianę profilu pacjentów zapadających na tego typu nowotwory – wcześniej dotykały one przede wszystkim mężczyzn w starszym wieku, obecnie chorują też osoby w średnim wieku i młode, które nie palą i nie nadużywają alkoholu. U nich rak szyi i głowy rozwija się na skutek zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego HPV, który jest przenoszony między innymi drogą płciową.
Podstawą diagnostyki raka szyi i głowy jest dokładny wywiad lekarski oraz badanie fizykalne. Podczas wizyty laryngolog powinien przeprowadzić obszerny wywiad oraz sprawdzić, czy w obszarze gardła, krtani, jamy ustnej, nosa czy uszu nie pojawiły się widoczne zmiany mogące sugerować nowotwór. Jeśli lekarz podejrzewa raka w obrębie szyi lub głowy, kieruje pacjenta na dalsze badania, które pozwolą potwierdzić diagnozę oraz określić charakter i stopień zaawansowania choroby. Najczęściej zlecane badania to:
Po rozpoznaniu raka szyi specjalista dobiera odpowiednie metody leczenia. W zależności od rodzaju i stadium rozwoju guza, zastosowane może zostać leczenie chirurgiczne, chemioterapia i radioterapia. W przypadku nowotworów głowy i szyi wykorzystuje się także immunoterapię, która pobudza układ odpornościowy do walki z chorobą. Co bardzo ważne, im szybciej rak zostanie wykryty, tym większe są szanse na wdrożenie skutecznego leczenia.
Dieta powinna być zawsze nieodłączną częścią leczenia nowotworów głowy i szyi. Jadłospis pacjentów cierpiących na raka szyi powinien składać się z lekkostrawnych posiłków, bogatych w warzywa i owoce, zapewniające niezbędną podaż białka, energii i antyoksydantów. Należy jednak mieć na uwadze, że w przebiegu nowotworu szyi często pojawiają się trudności i ból przy połykaniu, które mogą spowodować utratę apetytu, spadek masy ciała, niedożywienie, a nawet kacheksję nowotworową.
W takiej sytuacji zaleca się stosowanie diety półpłynnej lub płynnej. Kluczowe w procesie leczenia substancje odżywcze pomogą również dostarczyć doustne suplementy pokarmowe w formie płynów. Wśród takich preparatów znajdziemy między innymi Supportan DRINK, który zawiera wysoką ilość białka i energii oraz kwasy tłuszczowe omega-3, korzystnie wpływające na skuteczność chemioterapii. W okresie okołooperacyjnym polecane są także Fresubin Jucy DRINK oraz Fresubin Energy DRINK, które są źródłem łatwo przyswajalnej energii.
Rokowania przy nowotworach szyi i głowy są uzależnione przede wszystkim od stopnia zaawansowania choroby. Im wcześniej zostanie postawiona prawidłowa diagnoza, tym większe są szanse na przeżycie i powrót do zdrowia. Jednak rak szyi często jest rozpoznawany w późnym stadium, gdy dostępne jest jedynie leczenie paliatywne, pozwalające na złagodzenie objawów i dolegliwości towarzyszących chorobie.
Rak szyi to termin, którym opisuje się nowotwory występujące w obrębie szyi. Choroba coraz częściej dotyka osoby młode, a jej pierwsze, przypominające infekcję górnych dróg oddechowych objawy, nierzadko są bagatelizowane. Szybka diagnoza zwiększa jednak szanse na wyleczenie, dlatego w razie pojawienia się niepokojących symptomów, które utrzymują się przez dłuższy czas, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Zapisz się na newsletter Żywienie ma znaczenie i dowiaduj się o nowościach w naszym serwisie jako pierwszy.
Nie musisz wychodzić z domu, zamów nasze produkty z wygodną dostawą pod same drzwi.
Żywność specjalnego przeznaczenia należy stosować pod nadzorem lekarza.
