Stomia – dla jednych wyrok, dla innych etap choroby, który trzeba przetrwać. Życie ze stomią nie musi różnić się od normalnego pod warunkiem zachowania higieny i przestrzegania prawidłowej diety, szczególnie w początkowym okresie.
Stomię stosuje się w przypadku chorób jelita grubego, jelita cienkiego lub moczowodów. Jest ona sztucznym, najczęściej wyprowadzonym przez powłoki brzuszne, zakończeniem przewodu pokarmowego. Ostatnim odcinkiem stomii jest woreczek, do którego wydalany jest, w zależności od rodzaju stomii. kał lub mocz. Konieczność zastosowania stomii wynika z niewydolności jelit, często spowodowanych nowotworami, chorób układu moczowego lub jest następstwem mechanicznych urazów doznanych w wypadkach.
Stomia na ogół jest rozwiązaniem tymczasowym, niezbędnym do prawidłowego przywrócenia pracy organizmu. Najczęściej taka konieczność zachodzi przy operacji jelit lub dróg moczowych. Jednak zdarzają się sytuacje, w których ze stomią trzeba żyć do końca życia.
Pierwsze dni po operacji pacjent musi stosować rygorystyczną dietę. Początkowo w szpitalu stosuje się żywienie pozajelitowe. Po kilku dniach możliwe jest przejście na dietę płynną – chorym podaje się zupy na bazie świeżych warzyw (ziemniak, marchewka) i kleiku. Jeśli nie wystąpią powikłania, można powoli rozszerzać dietę o pokarmy stałe. Ważne jest, by starać się unikać tłuszczów, szczególnie jeśli stomia jest następstwem nieprawidłowej pracy jelita cienkiego. Pierwsze dni po stomii, gdy można już przyjmować pokarmy płynne, to dobry moment do włączenia do diety preparatu Fresubin Energy. Jest to kompletna dieta doustna w płynnej postaci, mogąca stanowić jedyne źródło żywienia. Fresubin Energy DRINK dostarcza wszystkich niezbędne składniki odżywcze: biało, węglowodany, tłuszcze oraz witaminy i mikroelementy. Fresubin Emergy DRINK to dieta bezresztkowa dlatego jest polecana zwłaszcza pacjentom w okresie przed i po operacji. Chęć stosowania diety warto jest przedyskutować z lekarzem. W dalszej perspektywie warto jest sięgnąć po diety zawierające błonnik np. wysoko białkowy Supportan DRINK lub o niskim indeksie glikemicznym Diben DRINK.
Ogólne zalecenia dla osób żyjących ze stomią są takie same niezależnie od rodzaju stomii. Zarówno przy stomii jelit: cienkiego i grubego oraz przy stomii przewodu moczowego trzeba przestrzegać kilku zasad zdrowego żywienia:
Rozszerzanie diety po stomii należy przeprowadzać cierpliwie i świadomie. Kolejne produkty powinny pojawiać się na talerzu nie częściej niż co trzy dni, za każdym razem trzeba zwrócić baczną uwagę na reakcję organizmu. Jeśli wystąpią wzdęcia, gazy, bóle brzucha, zaparcia lub biegunka, taki produkt należy potraktować jako niekorzystny i wyeliminować z diety.
Może zdarzyć się też tak, że niepokojące objawy pojawią się nagle i trudno określić, który produkt je spowodował. W tej sytuacji z diety należy wyeliminować określone grupy produktów lub wprowadzić nowe, których udział procentowy w diecie był zbyt mały.
Zaparcia najczęściej są efektem niedoborów w diecie błonnika, dlatego należy sięgnąć po owoce i warzywa bogate w błonnik, a także po otręby, płatki owsiane i pełnoziarniste pieczywo. Wskazane są także suszone owoce. Z diety należy wyeliminować jasne pieczywo, czekoladę, kakao, oraz nadmiar tłuszczu i pikantnych przypraw.
Biegunka może być efektem nadmiaru w codziennym menu produktów słodkich bądź tłustych. Na jej pojawienie się mogą mieć wpływ także ostre przyprawy, nadmiar surowych owoców i warzyw oraz roślin strączkowych – groch, fasola, bób. Przy biegunce organizm jest bardzo narażony na odwodnienie, dlatego trzeba pamiętać o zwiększonym przyjmowaniu płynów. Można sięgnąć po preparaty uzupełniające niedobory elektrolitów. Są one dostępne w aptekach bez recepty.
Gazy mogą pojawić się nawet w przypadku częstego żucia gumy oraz pośpiesznego połykania dużych porcji pokarmu. Sprzyjają im także rozmowy przy jedzeniu. Jeśli żaden z wymienionych powodów nie jest przyczyną przypadłości, należy ograniczyć lub całkowicie wyeliminować następujące produkty: alkohol, kawa, napoje gazowane, cebula, rośliny strączkowe. Przyczyną nadmiernego gromadzenia się gazów mogą być także jaja. Powstawaniu gazów zapobiegają produkty zawierające probiotyki: maślanka, kefir i jogurt, oraz herbaty ziołowe, w szczególności rumianek i koper.
Lekarze są zgodni co do tego, że stomia nie jest powodem do rezygnacji z prowadzenia normalnego trybu życia. Także żywienie przy stomii z czasem przestaje być tak restrykcyjne jak na początku. Chory, który żyje ze stomią dłuższy czas, potrafi sam określić, co może jeść, a z czego powinien zrezygnować. Mogą to być bardzo indywidualne objawy i produkty, dlatego nie należy sugerować się tylko ogólnymi wytycznymi, ale przede wszystkim dokładnie obserwować swój organizm. Zdarzają się negatywne reakcje na pozornie prozdrowotne produkty – na przykład banany lub orzechy. Dla wygody dobrze jest zapisywać kolejne etapy rozszerzania diety o nowe produkty. Będzie to dużym ułatwieniem przy zauważeniu nieprawidłowości związanych z pracą jelit.
Serwis zywieniemazanczenie.pl ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Zamieszczone tu materiały w żadnej mierze nie zastępują profesjonalnej porady medycznej. Przed zastosowaniem się do treści medycznych znajdujących się w serwisie należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Zapisz się na newsletter Żywienie ma znaczenie i dowiaduj się o nowościach w naszym serwisie jako pierwszy.
Nie musisz wychodzić z domu, zamów nasze produkty z wygodną dostawą pod same drzwi.
Żywność specjalnego przeznaczenia należy stosować pod nadzorem lekarza.
Nie przegap nowości na Żywienie ma znaczenie.
Bądź na bieżąco z wiedzą dotyczącą żywienia klinicznego.