Wrzodziejące zapalenie jelita grubego to dolegliwość zaliczana do grona nieswoistych chorób zapalnych jelit. Jest ona stosunkowo trudna do zdiagnozowania z uwagi na fakt, iż jej objawy – w zależności od przypadku – mogą się od siebie znacząco różnić. Jak wobec tego rozpoznać wrzodziejące zapalenie jelita grubego i na czym polega leczenie dolegliwości?
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego to rodzaj procesu zapalnego, który obejmuje błonę śluzową odbytu lub jelita grubego. Dolegliwość ma charakter przewlekły, przerywany okresami remisji. Pierwsze objawy wrzodziejącego zapalenia jelita grubego mogą pojawić się pomiędzy 15, a 25 rokiem życia. Niekiedy jednak dolegliwość atakuje osoby w wieku 55 – 65 lat. Szacuje się, iż w Polsce na wrzodziejące zapalenie jelita grubego zapada około 700 pacjentów w ciągu roku. Jeśli któryś z członków rodziny zmagał się z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego wówczas istnieje spore prawdopodobieństwo, iż choroba zaatakuje również dzieci czy rodzeństwo chorego.
Niestety, ciężko o jednoznaczne wskazanie przyczyny występowania wrzodziejącego zapalenia jelita grubego. Pewne jest jednak, że chorobie sprzyjają predyspozycje genetyczne. Naturalnie wpływ na rozwój dolegliwości mogą wywierać również inne, pozornie nie mające ze sobą związku czynniki. Wśród takowych wymienić należy między innymi częste infekcje jelit, nieprawidłowy skład flory bakteryjnej jelit, bodźce stresowe, chwiejność psychiczną, niezdrową dietę ubogą w wartościowe składniki pokarmowe, częste stosowanie preparatów o działaniu przeciwbólowym, jak również dysfunkcje układu immunologicznego.
Do objawów wrzodziejącego zapalenia jelita grubego – w początkowej fazie dolegliwości – zaliczyć należy przede wszystkim biegunkę z domieszką śluzu i krwi w kale. Częstokroć pojawiają się również silne bóle brzucha i uczucie parcia na stolec. To ostatnie spowodowane jest zaburzeniami motoryki przewodu pokarmowego. Pojawić mogą się również tzw. stolce parskające, a więc wypróżnienia z jednoczesnym wydalaniem gazów. Poza dolegliwościami gastrycznymi pacjenci uskarżają się również na okresowe stany podgorączkowe lub gorączkowe, ogólne osłabienie, brak apetytu, obniżony poziom odporności organizmu, a nawet niedokrwistość.
Sposoby leczenia wrzodziejącego zapalenia jelita grubego uzależnione są od postaci choroby. W przypadku fazy łagodnej oraz średniej poprawę przynoszą preparaty kwasu 5-aminosalicylowego w postaci tabletek. Z kolei wlewki oraz czopki doodbytnicze zalecane są w przypadku zajęcia odbytnicy i esicy. Wspomniane leki wydłużają z reguły okresy bezobjawowego przebiegu choroby.
Niestety, wspomniane środki nie przyniosą oczekiwanych efektów w przypadku umiarkowanej postaci wrzodziejącego zapalenia jelita grubego. Wówczas z reguły rozpoczyna się leczenie przy wykorzystaniu glikokorykosteroidów, które przynoszą poprawę stanu zdrowia po około 3 tygodniach regularnego stosowania. Mogą być one jednak wykorzystywane wyłącznie przez krótki okres czasu, a to z uwagi na możliwość wystąpienia licznych efektów ubocznych. Warto dodać, iż w przypadku ciężkiej postaci choroby zapada z reguły decyzja o włączeniu do leczenia metyloprednizolonu podawanego dożylnie.
Dużą rolę w leczeniu pacjentów odpornych na terapię glikokortykosteroidami odgrywają leki immunosupresyjne. Dzięki nim możliwe jest tłumienie nadreaktywności układu immunologicznego, jak również zapobieżenie nawrotom dolegliwości.
Jeżeli terapia farmakologiczna nie jest w stanie przynieść oczekiwanych efektów, wówczas może wystąpić konieczność leczenia chirurgicznego, a mianowicie resekcji danego fragmentu jelita grubego, a nawet całości wspomnianego organu.
Spore znaczenie w leczeniu wrzodziejącego zapalenia jelita grubego odgrywa również dieta, gdyż skutkiem częstych biegunek są z reguły niedobory witamin i składników mineralnych. Ponadto właściwe odżywianie pomaga w złagodzeniu przebiegu choroby.
Pacjenci cierpiący z powodu wrzodziejącego zapalenia jelita grubego powinni – w pierwszej kolejności – zadbać o prawidłowe nawodnienie organizmu. Polecane jest zatem częste picie niegazowanej wody mineralnej czy też naparów z nagietka bądź rumianku. Należy dodać, iż towarzysząca chorobie biegunka przyczynia się do utraty elektrolitów. W związku z powyższym poleca się przyjmować doustne roztwory izotoniczne o charakterze nawadniającym. Unikać należy z kolei napojów gazowanych, słodzonych, kawy czy alkoholu.
Pokarmy stałe powinny zawierać małe porcje, podawane około 6 razy na dobę. Ogromne znaczenia ma także sposób ich przygotowania. Nie mogę być one bowiem smażone czy grillowane. Dania należy przygotowywać na parze, gotować w wodzie lub piec w folii bez dodatku tłuszczu.
Sam dobór produktów uzależniony jest od konkretnego przypadku. Niemniej jednak w przypadku fazy ostrej warto wykluczyć żywność o działaniu wzdymającym. Ponadto – w przypadku zaostrzonego przebiegu wrzodziejącego zapalenia jelita grubego – należy wyeliminować z jadłospisu nasiona roślin strączkowych, chleb razowy oraz żywność obfitującą w błonnik.
Wśród wyrobów, które – bez względu na fazę choroby – absolutnie nie powinny być spożywane przez pacjenta z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego, wymienić trzeba jedzenie typu fast – food, chipsy, prażoną kukurydzę, jak również wyroby ostre, mocno przyprawione, obfitujące w znaczne ilości konserwantów, sztucznych barwników oraz aromatów.
Serwis zywieniemazanczenie.pl ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Zamieszczone tu materiały w żadnej mierze nie zastępują profesjonalnej porady medycznej. Przed zastosowaniem się do treści medycznych znajdujących się w serwisie należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Zapisz się na newsletter Żywienie ma znaczenie i dowiaduj się o nowościach w naszym serwisie jako pierwszy.
Nie musisz wychodzić z domu, zamów nasze produkty z wygodną dostawą pod same drzwi.
Żywność specjalnego przeznaczenia należy stosować pod nadzorem lekarza.
Nie przegap nowości na Żywienie ma znaczenie.
Bądź na bieżąco z wiedzą dotyczącą żywienia klinicznego.