Trzustka pełni wiele, bardzo ważnych funkcji w organizmie człowieka. Pierwszą z nich jest transport enzymów do jelita cienkiego, które umożliwiają trawienie pożywienia. Do drugiej należy produkcja hormonów, przede wszystkim insuliny, które odpowiedzialne są za prawidłowy poziom glukozy we krwi. Do zapalenia trzustki najczęściej dochodzi w wyniku pojawienia się kamicy żółciowej lub nadmiernego spożywania alkoholu. Jakie są objawy zapalenia tego organu i skuteczne sposoby leczenia?
Trzustka to narząd zajmujący się produkcją soku trzustkowego oraz hormonów, które regulują gospodarkę cukrową w organizmie. Organ ten odprowadza sok trzustkowy do dwunastnicy, gdzie jest on potrzebny do trawienia tłuszczy oraz białek zawartych w pożywieniu. Jeżeli dochodzi do zaburzenia pracy komórek pęcherzykowych trzustki odpowiedzialnych za wydzielanie hormonów, rozpoczyna się proces samotrawienia narządu. Wskutek tego pojawia się stan zapalny w obrębie trzustki, określany jako ostre zapalenie trzustki (OZT). Może dochodzić również do ogólnego stanu zapalnego w momencie uszkodzenia innych, sąsiadujących z trzustką narządów, które także ulegają samostrawieniu. Konsekwencją takich zaburzeń może być całkowite zniszczenie trzustki lub krwotok wewnętrzny spowodowany przez aktywne enzymy, które trawią przewód pokarmowy oraz ściany naczyń krwionośnych. U większości pacjentów ostre zapalenie trzustki przebiega w łagodny sposób lecz aż 20-30% chorych to przypadki śmiertelne, u których wystąpiła niewydolność wielonarządowa lub sepsa. Zapalenie trzustki może być wywoływane przez każde zaburzenia lub zmiany w organizmie, które mają wpływ na nieprawidłową pracę pęcherzyków trzustki.
Często zapalenie trzustki pojawia się u pacjentów jako powikłanie po kamicy żółciowej. Schorzenie to obserwuje się również u osób nadużywających alkohol.
Innymi, spotykanymi przyczynami są:
Zachorowania na zapalenie trzustki najczęściej występują pomiędzy 45 a 70 rokiem życia. Osoby znajdujące się w tym wieku stanowią grupę najbardziej narażonych na zachorowanie.
Objawy zapalenia trzustki:
Leczenie ostrego zapalenia trzustki odbywa się w szpitalu. Pacjentom podaje się silne leki przeciwbólowe oraz specyfiki o działaniu zmniejszającym produkcję soku trzustkowego, który wpływa na wyniszczanie narządu.
W zależności od tego, w jakim stanie znajduje się pacjent, stosuje się odpowiednią metodę leczenia. W niektórych przypadkach wystarczy zastosowanie głodówki. Jedną z kuracji, często stosowana, jest odżywianie pozajelitowe w formie dożylnej kroplówki. Jeżeli u pacjenta istnieje podejrzenie infekcji, podaje się antybiotyki. Bardzo nieprzyjemnym, ale często stosowanym i mającym ogromny wpływ na wyzdrowienie pacjenta zabiegiem jest odciąganie treści żołądkowej przez nos lub wykonanie dializy otrzewnowej, dzięki której wypłukuje się toksyny z organizmu. U chorych wykonuje się liczne badania, mające na celu wykluczenie ataku enzymów trzustkowych na inne narządy np. płuca czy serce. Pacjentom, którzy zostali zdiagnozowani lekarze zalecają zaprzestanie palenia papierosów oraz spożywania alkoholu, co przyczynia się do szybszej stabilizacji i regeneracji narządu.
Najważniejszym elementem leczenia, zarówno w ostrym stanie, jak i wówczas, gdy zdiagnozowane zostało przewlekłe zapalenie trzustki, jest dieta. Powinna być ona niskotłuszczowa, lekkostrawna, a posiłki najlepiej przygotowywać na parze. Przy zachowaniu odpowiedniej diety pomocne okazuje się korzystanie z odżywek medycznych, które dostępne są tylko w aptekach i sklepach medycznych. Produkty te, dzięki odpowiednio dostosowanemu składowi, dostarczają do organizmu wszystkie witaminy, minerały oraz substancje odżywcze. Jednym z takich produktów jest Fresubin Jucy – nie zawiera on tłuszczu, który w pierwszych etapach diety u osób z zapaleniem trzustki powinien być mocno ograniczony. Obecnie odżywki medyczne stanowią bardzo ważny element w profilaktyce leczenia powikłań chorobowych.
Aby zapobiegać ponownym atakom zapalenia trzustki, pacjentom zaleca się regularną aktywność fizyczną, częste badania oraz stałą obserwacją stanu zdrowia.
Jeśli znana jest przyczyna ostrego zapalenia trzustki, należy jej unikać. Bardzo ważne jest również utrzymanie odpowiedniej masy ciała, ponieważ u osób otyłych wskaźnik zachorowania jest wyższy, a sam przebieg choroby dużo cięższy. Jeżeli chorzy nadużywają alkoholu, powinni zostać skierowani do specjalistycznych placówek terapeutycznych.
Zapisz się na newsletter Żywienie ma znaczenie i dowiaduj się o nowościach w naszym serwisie jako pierwszy.
Nie musisz wychodzić z domu, zamów nasze produkty z wygodną dostawą pod same drzwi.
Żywność specjalnego przeznaczenia należy stosować pod nadzorem lekarza.
Nie przegap nowości na Żywienie ma znaczenie.
Bądź na bieżąco z wiedzą dotyczącą żywienia klinicznego.